Wykład 1. 13.11.2011

klaudia · Administrator

Wymiar sprawiedliwości sprawują:
• Sąd powszechny
• Sąd Najwyższy
Sądy powszechne: Sąd Rejonowy, Sąd Okręgowy, Sąd Apelacyjny

Sąd Rejonowy tworzy się dla jednej lub większej liczby gmin; w uzasadnionych przypadkach może być utworzony więcej niż jeden sąd rejonowy w obrębie tej samej gminy.
Sąd Okręgowy tworzy się dla obszaru właściwości co najmniej jednego SR a w uzasadnionych przypadkach można utworzyć więcej niż jeden SO w ramach jednego rejonu sądowego.
Sąd Apelacyjny tworzony jest dla obszaru właściwości więcej niż jednego SO.

Jakie sprawy rozpoznają te sądy?
1) Sąd rejonowy – rozpoznaje sprawy w I instancji (cywilne i karne) z wyjątkiem spraw przekazanych do SO jako I instancji. (co do zasady)
2) Sąd Okręgowy – rozpoznaje sprawy w I instancji na zasadzie wyjątku także sprawy przekazane na podstawie ustaw szczególnych. Te wyjątki to np. jeśli chodzi o sprawy karne – to najcięższe przestępstwa a cywilne to w zależności od wartości sporu, materii. Ponadto SO rozpoznają środki zaskarżenia od orzeczeń wydanych w I instancji przez SR.
3) Sąd Apelacyjny – rozpoznaje środki zaskarżenia od orzeczeń wydanych w I instancji przez SO.
ORGANY sądów powszechnych:
1) SR – Prezes
2) SO I SA – prezes i kolegium
Niezależnie od powyższych organów celem zapewnienia prawidłowej gospodarki finansowej sądów możliwe jest utworzenie stanowisk:
• W SR – kierownika finansowego
• W SO I SA – dyrektora takiego sądu
Jednostki organizacyjne sądów powszechnych: wydziały
1. SR
a) Wydział cywilny – do spraw z zakresu prawa cywilnego
b) Wydział karny- do spraw z zakresu prawa karnego w tym sprawy o wykroczenia w II instancji
c) Wydział rodzinny i nieletnich – sprawy z zakresu prawa rodzinnego, demoralizacja i czyny karalne nieletnich, przymusowe leczenie osób uzależnionych od alkoholu oraz środków odurzających i psychotropowych oraz inne sprawy przekazane na podstawie ustaw szczególnych
d) Wydział pracy – do spraw z zakresu prawa pracy
e) Wydział ksiąg wieczystych – do ich prowadzenia oraz sprawy z zakresu postępowania wieczysto księgowego.

Ponadto w SR możliwe jest utworzenie wydziału gospodarczego do spraw pomiędzy przedsiębiorcami ( obligatoryjnie tworzy się w SR mającym siedzibe w miejscowości w której zlokalizowana jest siedziba SO)
2. SO
a) Wydział cywilny – do rozpoznawania spraw cywilnych i rodzinnych z wyjątkiem spraw o demoralizację osób nieletnich, rozpoznawane zarówno w I i II instancji.
b) Wydział karny – w I i II instancji, w tym dotyczące demoralizacji osób nieletnich a także rozpoznaje sprawy dotyczące zgodności oświadczeń lustracyjnych w instancji odwoławczej.
c) Wydział penitencjarny i nadzoru nad wykonywaniem orzeczeń
d) Wydział pracy
e) Wydział gospodarczy
W SO w Warszawie działają jeszcze następujące wydziały:
• Wydział do spraw ochrony konkurencji, regulacji energetyki, telekomunikacji i transportu
• Rejestrowy
• Do spraw z zakresu ochrony wspólnotowych znaków towarowych i wzorów przemysłowych
3.SA
a) Wydział cywilny – do rozpoznawania spraw w II instancji z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego i gospodarczego.
b) Wydział karny – do rozpoznawania w II instancji spraw z zakresu prawa karnego
c) Wydział pracy i ubezpieczeń społecznych – do rozpoznawania spraw z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych