Opracowanie cd.

klaudia · Administrator

24. Parlament Europejski – skład, struktura wewnętrzna, kompetencje (art. 223-234 TFUE).

przedstawiciele wybierani są w bezpośrednich wyborach. Zgodnie z art. 14 ust. 3 TUE członkowie Parlamentu Europejskiego wybierani są na 5-letnią kadencję w wyborach powszechnych, bezpośrednich w głosowaniu wolnym i tajnym. Parlament jest organem zrzeszającym państwa, ale państwa nie mają wpływu na to, kto w Parlamencie będzie zasiadał bowiem ten wpływ wynika po prostu z rezultatu wyborów. Ostatnie wybory zostały przeprowadzone w czerwcu 2009r. w związku z tym kolejna kadencja będzie od 2014r. Nie ma jednolitej procedury wyborczej, do dzisiaj nie przyjęto takiej jednolitej procedury, która obejmowałaby we wszystkich krajach członkowskich i z tego względu każdy kraj członkowski ma własne zasady wyboru posłów do PE.
Skład: zgodnie z TL skład Parlamentu Europejskiego obejmuje 750 posłów plus przewodniczący czyli 751. Polska wybrała w czerwcu 50 posłów ale dzięki TL mamy 51 posłów (dla Niemców było to niekorzystne – mieli 99 posłów a po TL 96 posłów). Przyjęto takie postanowienia przejściowe od 1 grudnia 2011r. wszedł w życie taki protokół dodatkowy do Traktatu z Lizbony, na mocy którego Niemcy do końca tej kadencji będą mieli 99 posłów, czyli w tej chwili jest 754 posłów.
Liczby posłów przysługujących poszczególnym państwom członkowskim jest określana według zasady degresywnej proporcjonalności. Ta zasada polega na tym, że czym większą liczbę mieszkańców ma dany kraj to tym mniejsza proporcjonalnie ma liczbę posłów. Czym większa liczba mieszkańców tym jeden poseł proporcjonalnie przypada na większą liczbę mieszkańców. W praktyce to wygląda tak, że jeden poseł z Niemiec reprezentuje około 800 tys. ludzi, jeden poseł Luksemburga reprezentuje około 70 tys. ludzi. Gdybyśmy chcieli zastosować czystą proporcję to niektóre małe kraje mogłyby w ogóle nie mieć posłów.
Jeśli chodzi o charakter mandatu poselskiego- to posłowie PE nie są związani żadnymi instrukcjami, ani nie otrzymują mandatu wiążącego, głosują indywidualnie i osobiście. Regulamin PE potwierdza te zasady, że posłowie wykonują swój mandat w sposób niezależny. Nie można im udzielać żadnej instrukcji oni po prostu są niezależni w wykonywaniu mandatu poselskiego. Ten charakter mandatu gwarantuje posłom niezależność od partii politycznych, dzięki którym zostali wybrani. I w rezultacie posłowi są odpowiedzialni jedynie politycznie. To znaczy, że posłowie są odpowiedzialni jedynie w kontekście wyborczym, że ewentualnie można posła w kolejnych wyborach to znaczy po prostu na niego nie zagłosować. Nie ma tutaj tej zależności posła od partii politycznej. Prawo unijne zakazuje również wszelkich porozumień w sprawie sposobu wykonywania mandatu. Nie ma również takiej możliwości złożenia takich oświadczeń przed rozpoczęciem wykonywania mandatu posła.
Posłom do PE przysługują immunitety, on tu ma charakter formalny czyli ten, który dotyczy słów wypowiedzianych w oddziałach dokonanych w związku z pełnieniem mandatu. I ten immunitet ma charakter bezterminowy czyli obejmuje ich nawet po zakończeniu kadencji. Drugi to jest immunitet nietykalności, nie ma charakteru absolutnego bowiem można posła zatrzymać na gorącym uczynku popełnienia poważnego przestępstwa
Mają również immunitet jurysdykcyjny w sprawach karnych i w sprawach innych. Ale ten immunitet musi być potwierdzony przez Parlament- on decyduje czy objąć ochroną posła czy nie. Czyli jeśli jest jakaś sprawa cywilna czy karna wtedy Minister Sprawiedliwości zwraca się z wnioskiem do Parlamentu Europejskiego. Od pewnego czasu zaczęła tworzyć się taka praktyka, że wobec posłów wyznaczane są sprawy cywilne o bardzo wysokie odszkodowania i Parlament uznał, że ma to postać takiej sankcji karnej
Jeśli chodzi o uposażenie posłów- wynagrodzenie posłów jest w tej chwili jednolite- tj. 38,5% uposażenie sędziego Trybunału Sprawiedliwości brutto to jest w granicach 7300 Euro, netto 6600 euro. Posłom przysługują również diety- dieta dzienna to jest 304 euro za każdy dzień udziału w pracach Parlamentu jeżeli jest w Brukseli lub Sztrasburgu, ale może się starać o połowę tej kwoty jeżeli bierze udział w posiedzeniach parlamentu krajowego. Posłom przysługuje także dodatek sekretarski w wysokości 4299 euro-ryczałt- na utrzymanie biura poselskiego, przysługuje również zwrot kosztów podróży limit do 4243 euro miesięcznie. Tu jest jeszcze dodatek asystencki? Do 19709 euro miesięcznie – przeznaczony na wynagrodzenia asystentów, sekretarki, pomocników posła. Oni są zatrudniani przez Sekretarza Generalnego PE
Struktura wewnętrzna PE.
Obejmuje po pierwsze tzw. grupę urzędników. Ta grupa obejmuje przewodniczącego, 14 wiceprzewodniczących oraz 5 kwestorów. Urzędnicy wybierani są na połowę kadencji Parlamentu Europejskiego.
Kompetencje przewodniczącego- głównie kompetencje reprezentacyjne, reprezentuje Parlament w stosunkach z innymi instytucjami, państwami członkowskimi, czuwa także nad tokiem prac parlamentu czyli otwiera obrady, zamyka.
Wiceprzewodniczący zastępują przewodniczącego podczas obrad.
Kwestorzy na mocy regulaminu wewnętrznego zajmują się obsługą administracyjną i finansową członków parlamentu. To oni podpisują sprawdzają prawidłowość diet, koszty zwrotów podróży czy czuwają nad wypłatą tych dodatków np. na funkcjonowanie biur poselskich.
Kolejnym organem wewnętrznym jest Prezydium- składa się z przewodniczącego oraz wiceprzewodniczących. Np. jeśli chodzi o kompetencje Prezydium to do jego kompetencji należy mianowanie Sekretarza Generalnego Parlamentu Europejskiego.
Trzecia grupa organów to są tzw. organy funkcjonalne. Tu można wskazać stałe komisje oraz grupy/frakcje polityczne. Grupy polityczne są tworzone przez posłów w różnych krajach ale reprezentujących zbliżone poglądy polityczne i one są odpowiednikiem klubów poselskich. Dwie największe grupy polityczne, które mają decydujący głos, rozstrzygający wpływ na to co się w PE dzieje tj. grupa Europejskiej Partii Ludowej oraz grupa Europejskiej Partii Socjalistycznej.
Kompetencje Parlamentu Europejskiego.
PE jest takim organem gdzie kompetencje stopniowo wzrastały. Pierwotnie ten organ wykonywał funkcję opiniodawczą, ale wraz z kolejnymi zmianami wprowadzanymi do Traktatów zaczął uzyskiwać coraz to większe znaczenie. W tej chwili TL dodał Parlamentowi Europejskiemu szereg istotnych kompetencji. Przede wszystkim w zakresie stanowienia prawa UE, a także uchwalania budżetu. W tej chwili po TL Parlament Europejski jest już właściwie na równi z Radą, jest organem stanowiącym prawo unijne. Parlament wykonuje także inne ważne funkcje:
- wykonuje funkcję kreacyjną czyli Parlament bierze udział w mianowaniu składu innych organów np. bierze udział w mianowaniu przewodniczącego Komisji Europejskiej, a także całego składu Komisji Europejskiej. Samodzielnie mianuje Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich - organ działający przy PE, mianowany na czas jego kadencji, wyposażony w prawo do przyjmowania skarg składanych przez obywateli Unii Europejskiej;
- wykonuje funkcję kontrolną i tutaj w związku z tym, że Parlament jest organem o charakterze przedstawicielskim, że jego członkowie odpowiadają przed obywatelami Unii Europejskiej jest jak gdyby organem najbardziej uprawnionym do sprawowania funkcji kontroli politycznej prawa, Parlament może odwołać Komisję Europejską. Odwołanie następuje na podstawie uchwalenia votum nieufności – w praktyce jeszcze takiej sytuacji nie było. Jeśli chodzi o funkcję kontrolną to PE ma możliwość przesłuchania Prezesa Europejskiego Banku Centralnego, wysłuchania sprawozdania przewodniczącego Rady Europejskiej.
- wykonuje funkcję budżetową, PE jest częścią władzy budżetowej uchwalając budżet wraz z Radą, ale z drugiej strony w ramach kompetencji budżetowych PE udziela KE absolutorium z wykonania budżetu.
- wykonuje funkcję wewnątrz organizacyjną ona wiąże się z zasadą autonomii instytucjonalnej. Ona polega na tym, że Parlament jako pierwszy może uchwalać swój regulamin wewnętrzny oraz parlament uzyskał kompetencje do przyjmowania tzw. statutu posła – to jest dokument, akt, który określa zasady wykonywania mandatu poselskiego. Tam jest określone np. wysokość wynagrodzenia, co określają zasady niezależności posłów.
- wykonuje funkcję międzynarodową – wykonując tą funkcję Parlament wyraża zgodę na zawarcie przez UE niektórych umów międzynarodowych. Tutaj traktaty jednoznacznie określają w jakich sytuacjach Parlament musi wyrazić zgodę na zawarcie tych umów i np. taka zgoda PE musi być wyrażona przy układach stowarzyszeniowych np. gdy ma dołączyć nowe państwo wtedy do takiej umowie konieczna jest zgoda Parlamentu. Zgoda Parlamentu potrzebna jest również w sprawie umów dotyczących dziedzin, w których stosuje się zwykłą procedurę ustawodawczą. I taką umową jest np. ACTA i to jest przyczyna dla, której Parlament będzie musiał większością głosów wyrazić głowę na to, żeby Rada zawarła ACTA.
- wykonuje funkcję prawodawczą (ustawodawcza)- jest to udział PE w procesie stanowienia prawa Unii Europejskiej. Ten udział PE polega na tym, że Parlament wraz z Radą pełni funkcję prawodawczą art. 14 ust. 1 mówi tutaj wyraźnie, że Parlament Europejski pełni wspólnie z Radą funkcję prawodawczą. Z tego wynika, że PE nie pełni tej funkcji sam i to stoi w sprzeczności z powszechnym przekonaniem, że Parlamenty mogą same mogą stanowić prawo. Kompetencje wykonywane dotychczas przez organ wybrany w demograficznych wyborach wykonywany był przez organy: Radę i PE. Musi być chociaż na szczeblu Unii taka namiastka organu, który jest wybrany w demograficznych wyborach. Jeżeli by nie było PE to ten deficyt demograficzny byłby zbyt duży, nie byłoby żadnej demokratycznej kontroli na funkcjonowanie UE. Deficyt demograficzny Unii – Unia nie ma jakiś kompetencji własnych, wszystkie kompetencje jakie Unia posiadała zostały przekazane Unii przez państwa członkowskie. Suma kompetencji UE to jest suma kompetencji państw członkowskich. Te kompetencje niejednokrotnie wiążą się z procesem stanowienia prawa, jeżeli my przekazujemy kompetencje w zawiązku ze stanowieniem prawa to tym samym jak przekazujemy nasze kompetencje to my ten kompetencje tracimy. Projekty aktów prawnych muszą być konsultowane z parlamentami narodowymi – procedura żółtych kartek. Ta żółta kartka też ma na celu zmniejszenie tego deficytu demograficznego szczeblu UE. Parlamenty Narodowe mogą się sprzeciwić przyjęcia jakiegoś projektu. Unia jest organizacją międzynarodową i Parlament Europejski nie może mieć takich samych kompetencji jak Parlament narodowy bo decyzje podejmowane przez Unię wiążą państwa. Rządy obawiają się, że gdyby Parlament uzyskał prawo do samodzielnego stanowienia prawa np. uchwaliłby coś z czego oni by się nie chcieli zgodzić i to jest też zagrożenie dla rządów państw.
Kompetencja prawodawcza- Parlament posiada prawo inicjatywy ustawodawczej w zakresie przygotowania projektu jednolitej ordynacji wyborczej do PE. Parlament jest ważną instytucją, która nie samodzielnie, ale współdziała w tworzeniu prawa UE. Ten współudział, to współuczestnictwo Parlamentu w procesie tworzenia wiążących aktów prawnych Unii może mieć różny charakter. W niektórych sytuacjach Parlament będzie miał więcej do powiedzenia w odniesieniu do ostatecznego kształtu prawnego w innych nieco mniej. Zakres udziału PE w procesie stanowienia prawa jest uzależnione od tego czego projekt dotyczy. W zależności od dziedziny, którego projekt danego aktu dotyczy, ten współudział parlamentu w procesie jego uchwalania będzie miał różny zakres. W niektórych dziedzinach kompetencje Parlamentu są ……… w innych państwa członkowskie nie zdecydowały się jeszcze jakie kompetencje będą miały rozbudowany charakter, zakres. A więc w zależności od przedmiotu, od czego zależy ten współudział Parlamentu Europejskiego w procesie stanowienia aktów prawnych będzie miał po prostu różny zakres. W tej chwili po TL wprowadził dość ważne zmiany zwiększające kompetencje PE . Najczęściej stosowaną procedurą uchwalania aktów prawnych jest procedura, która jednocześnie określa zasady współdziałania PE w procesie stanowienia aktów prawnych to tzw. zwykła procedura ustawodawcza czy też prawodawcza. Ta procedura jest stosowana co do zasady tzn. że jeżeli traktaty nie mówią według jakich zasad przyjmowany jest akt prawny to jest domniemanie, które przemawia za tą zwykła procedura ustawodawczą. Ta zwykła procedura ustawodawcza po raz pierwszy została wprowadzona przez TL, funkcjonuje od 1 grudnia 2009r. Nie mniej jednak jest zmodyfikowaną procedurą, która istniała nieco wcześniej, bowiem korzenie zwykłej procedury ustawodawczej sięgają traktatu z Maastricht i tzw. procedury współdecyzji. Szczegóły dotyczące zwykłej procedury ustawodawczej są określone w art. 294 TFU. Określa zasady i szczegóły funkcjonowania tej zasady. Ta procedura stosowana jest co do zasady, a więc o ile traktaty nie stanowią inaczej. W szczególnych przypadkach traktaty stanowią zgodnie z zasadami specjalnej procedury ustawodawczej. – na zasadzie wyjątku.
Zwykła procedura jest dosyć rozbudowana, bowiem może obejmować tzw. 3 czytania. Jeżeli nie dojdzie do kompromisu między Radą a Parlamentem, które są głównymi podmiotami uchwalającymi akt prawny to zwykła procedura uchwałodawcza przewiduje również możliwość powołania tzw. komitetu pojednawczego. Nawet jeśli te 3 czytania nie przyniosą skutku, zakończą się nieprzyjęciem aktu prawnego, istnieje możliwość powołania tego komitetu pojednawczego. Istota zwykłej procedury uchwałodawczej polega na tym, że Parlament ma prawo veta prawodawczego co do projektu aktu prawnego. A więc jeżeli stanowisko Parlamentu Europejskiego które Parlament prezentuje w trakcie tych 3 czytań nie zostanie uwzględnione to Parlament może zablokować proces uchwalenia projektu aktu prawnego. Te 3 czytania dają Parlamentowi i Radzie możliwość osiągnięcia pewnego kompromisu, natomiast jeżeli stanowisko Parlamentu nie zostanie uwzględnione, tego kompromisu nie ma ze strony Rady, to Parlament może nie dopuścić do uchwalenia projektu danego aktu prawnego. W szczególnych przypadkach stosujemy specjalne procedury prawodawcze. Ta specjalna procedura ustawodawcza polega na tym, że albo
- akt prawny przyjmowany jest przez Parlament z udziałem Rady, albo
- akt prawny przyjmuje Rada z udziałem Parlamentu (stosowane najczęściej)- Najczęściej, bowiem traktaty przewidują przyjmowanie przez Radę aktów do konsultacji z PE albo za jego zgodą. A więc ten drugi wariant – czyli Rada przyjmuje wraz z Parlamentem- również występuje w dwóch odmianach – czyli Rada musi uzyskać opinię czyli konsultuje się z Parlamentem, albo Rada musi uzyskać zgodę Parlamentu. Jeśli chodzi o zgodę, to ta specjalna procedura ustawodawcza różni się od zwykłej procedury ustawodawczej tym, że ona polega na tym, że Parlament w jednym głosowaniu wyraża zgodę, natomiast w zwykłej procedurze prawodawczej są 3 czytania czyli jest dopuszczona możliwość, że ewentualne poprawki ze strony Parlamentu zostaną uwzględnione. W specjalnej procedurze ustawodawczej Rada nie uwzględni żadnych poprawek, a więc albo Parlament da zgodę, albo tej zgody nie udzieli. Jak widać udział Parlamentu jest bardzo znaczący nie mniej jednak Parlament w specjalnej procedurze ustawodawczej nie może wpłynąć na ostateczną wersje tego projektu. Ten projekt nie może być dyskutowany pomiędzy Radą a Parlamentem. Kiedy jest wymagana zgoda- przykłady:
• - stwierdzenie istnienia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez państwo członkowskie wartości na których oparta jest Unia – art. 7 TUE – taka decyzja dot. stwierdzenia poważnego naruszenia jest podejmowana przez Radę Europejską większością 4/5 głosów , musi być zgoda Parlamentu Europejskiego wyrażona większością głosów.
• - przystąpienie do UE nowych państw członkowskich – art. 49 TUE
• - poszerzenie katalogu praw obywateli UE – art. 25 TFUE
• Konsultacja tj. Rada uchwala akty przy udziale Parlamentu, efektem konsultacji jest opinia Parlamentu np.:
• - Parlament jest konsultowany w sytuacji kiedy Rada uchwala przepisy dotyczące harmonizacji podatków pośrednich art. 113 TFUE
• - Uchwalanie środków w zakresie ochrony środowiska naturalnego, tutaj Rada może uchwalać te środki o zwykłej konsultacji z Parlamentem Europejskim art. 193 TFUE
W tej specjalnej procedurze ustawodawczej efektem konsultacji jest opinia uchwalana przez PE. Parlament nie ma tutaj wyznaczonego terminu, w którym tą opinię powinni uchwalić. To bowiem zależy od tego jak taka sprawa jest złożona, jaka ona jest skomplikowana, w niektórych sytuacjach ta opinia będzie mogła być szybciej wydana przez PE. Parlament jest związany zasada lojalnej współpracy międzyinstytucjonalnej. Ta zasada wymaga od PE tego, aby wydał tą opinię bez zbędnej zwłoki, parlament nie może w nieskończoność przeciągać tej procedury. Natomiast gdyby Rada uchwaliła akt bez opinii Parlamentu to ten akt jest nieważny. Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że w takim przypadku jest naruszeniem istotnego wymogu proceduralnego dotyczącego uchwalania aktu i w związku z tym taki akt uchwalony bez opinii PE jest nieważny. W związku z wykonywaniem funkcji prawodawczej PE może również żądać aby Komisja wystąpiła z odpowiednim projektem aktu prawnego. To dotyczy tzw. prawa inicjatywy ustawodawczej. KE nie jest takim żądaniem Parlamentu związana. Parlament samodzielnie nie ma prawa inicjatywy ustawodawczej. Jest jeden wyjątek – na mocy art. 223 TFUE Parlament może przygotować projekt jednolitej ordynacji wyborczej do PE. Parlament zatem posiada tylko pośrednią inicjatywę ustawodawczą czyli, że może zwrócić się do komisji aby komisja przygotowała projekt jakiegoś aktu prawnego.
• - funkcja kontrolna PE tu jest właśnie ta zasada deficytu demokratycznego, ona jest jak gdyby niwelowana, PE jest wybierany w bezpośrednich wyborach. Wykonując funkcję kontrolną z innymi instytucjami daje namiastkę kontroli ze strony obywateli UE tzn. to jest ta bezpośrednia kontrola dokonywana przez organ pochodzący z wyborów bezpośrednich. Ta funkcja związana jest:
• -tworzenie tymczasowych komisji śledczych dla zbadania zarzutów dotyczących naruszenia lub niewłaściwego stosowania prawa UE. Podstawą prawną powoływania komisji śledczych jest art. 226 TFUE. Są to komisje tymczasowe. To jest jeden z instrumentów kontroli, który przysługuje Parlamentowi nad działalnością innych instytucji, ale może również kontrolować państwa członkowskie bo są agregatami do prawa UE jeśli chodzi o niewłaściwe stosowanie lub naruszanie norm prawa UE to takiej funkcji kontrolnej mogą też podlegać państwa członkowskie.
• - Parlament przyjmuje petycje składana przez osoby prawne lub osoby fizyczne przebywające na terytorium któregoś z państw członkowskich w kwestiach wchodzących w zakres działalności Unii. Ten system petycji został wprowadzony po traktacie z Maastricht, to jest funkcja Parlamentu dzięki której Parlament może dowiadywać się o przypadkach naruszania prawa UE i to zarówno przez instytucje UE jak i państwa członkowskie. Podstawa prawna – art. 227 TFUE.
• - art. 233 TFUE stanowi iż Parlament może przeprowadzać dyskusję nad sprawozdaniem rocznym przekazywanym Parlamentowi przez KE.
• - Wobec Komisji Parlament może wykonywać również inne funkcje kontrolne – takim najważniejszym instrumentem kontroli jest określone w art. 234 TFUE votum nieufności ze względu na działalność KE. Skutkiem takiego votum jest odwołanie Komisji Europejskiej. Jak dotąd Parlament nie uchwalił takiego votum.
• - możliwość przesłuchania Prezesa Europejskiego Banku Centralnego oraz innych członków zarządu EBC. Parlament może żądać aby Prezes i inni członkowie zarządu stawili się przed właściwą komisją PE. – art. 274 TFUE.
• - wobec Rady Europejskiej – art. 15 TUE Przewodniczący Rady Europejskiej przedstawia PE sprawozdanie z każdego jej posiedzenia.
• - funkcje budżetowe- Parlament z Radą stanowią tzw. radę budżetową, która uchwala budżet. Procedura uchwalania budżetu określona jest w art. 314 TFUE i jeśli chodzi o kompetencje budżetowe Parlamentu zostały one wzmocnione poprzez TL. Kompetencje budżetowe PE obejmują nie tylko udział w uchwalaniu budżetu ale również kontrolę polityczną nad wykonaniem budżetu przez Komisję Europejską. Instrumentem tej kontroli politycznej jest to, że Parlament uchwala tzw. absolutorium z wykonania budżetu.

25. Rada Europejska – skład, struktura wewnętrzna, kompetencje (art. 235-236 TFUE).

Skład: określony w art. 15 TUE – w skład Rady Europejskiej wchodzą szefowie państw lub rządów państw członkowskich, jak również jej przewodniczący oraz przewodniczący KE. W posiedzeniach rady Europejskiej może też uczestniczyć Wysoki Przedstawiciel Unii ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, a także jeżeli wymaga tego regulamin wewnętrzny, to członkowie Rady Europejskiej mogą podjąć decyzję aby każdemu z nich towarzyszył minister, a w przypadku przewodniczącego Komisji – jeden z komisarzy. Regulamin wewnętrzny Rady Europejskiej ogranicza całkowitą liczbę delegacji członków z każdego kraju członkowskiego do 20 osób.
Traktat, ani regulamin wewnętrzny nie określają w sposób precyzyjny kto ma reprezentować dane państwo członkowskie w RE. (czy to ma być szef państwa, czy szef rządu).
Jeśli chodzi o częstotliwość spotkań RE to zgodnie z traktatem RE zbiera się na posiedzeniach 2 razy w ciągu półrocza. W razie potrzeby może się zebrać na posiedzenie nadzwyczajne. Co do zasady posiedzenia odbywają się w Brukseli, w szczególnych przypadkach można zdecydować o innym miejscu posiedzenia. Posiedzenia trwają maksymalnie 2 dni chyba, że podejmą decyzję o ich przedłużeniu.
TL kończy z dotychczasowym systemem sprawowania rotacyjnej prezydencji w RE, tzn. została wprowadzona nowa zasada. Przed TL co pół roku zmieniał się kraj, który sprawował przewodnictwo w Radzie Europejskiej. Ten system rotacyjnej prezydencji uznawano za niesatysfakcjonujący, dlatego że przewodniczył radzie prezydent albo premier, który nie tylko wykonywał kompetencje w Radzie Europejskiej, ale był też urzędnikiem krajowym – czyli dana osoba wykonywała 2 ważne funkcje. Po drugie zakłócało proces długofalowego określania celów politycznych. W związku z tym TL wprowadza stałego przewodniczącego Rady Europejskiej. Przewodniczący Rady Europejskiej wybierany jest przez samą RE kwalifikowaną większością głosów na okres 2,5 roku. Aktualnie – premier belgijski.
Funkcje przewodniczącego RE:
Art.15 ust. 6 TUE ale tez inne:
• - jest odpowiedzialny za przewodniczenie RE oraz prowadzenie jej prac;
• - zapewnianie przygotowania i ciągłości prac RE – W kwestii przygotowania przewodniczący działa wraz z KE i Radą do spraw ogólnych;
• - wspomaganie osiągania spójności i konsensusu w RE;
• - przedstawia sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu z każdego posiedzenia RE;
• - reprezentuje UE na zewnątrz wobec państw trzecich w sprawach dotyczących wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa ( nie może jednak naruszać uprawnień innego ważnego organu tzn. naruszać uprawnień Wysokiego Przedstawiciela ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa).

Kompetencje Rady Europejskiej.
Kompetencje RE zostały zarysowane bardzo ogólnie w art. 15 TUE. Przepis ten stanowi o takim głównym zadaniu tej instytucji. Mówi bowiem, że Rada Europejska powinna dawać Unii impulsy niezbędne dla jej rozwoju oraz określać ogólne kierunki i priorytety polityczne. Ponadto przepis ten podkreśla, że RE nie pełni funkcji prawodawczej. Rada Europejska jest naczelnym organem politycznym UE. To ona wytycza te najważniejsze kierunki rozwoju Unii, wskazuje wytyczne, które właśnie mają taki charakter polityczny. Jednocześnie Rada Europejska z racji swojego składu ( szefowie rządów państw członkowskich) stanowi taki organ, który jak gdyby na najwyższym poziomie, szczeblu rozstrzygała ewentualne spory, które nie dało się załatwić na poziomach niższych np. w szczególności na poziomie ministrów w Radzie UE. Szczegółowa analiza przepisów traktatu wskazuje iż pomimo tego, że traktaty stanowią wyraźnie, że RE nie pełni funkcji prawodawczej to w istocie taką funkcję w niektórych sytuacjach pełni. Wskazuje się bowiem, że w traktatach istnieją takie przepisy, które pozwalają stwierdzić, że Rada Europejska może przyjmować decyzje wiążące pod względem prawnym, a więc nie tylko przyjmuje wytyczne, określa te ogólne priorytety ale również może przyjmować decyzje wiążące pod względem prawnym. W piśmiennictwie przyjęto już określać rangę tych decyzji, które przyjmuje RE jako decyzje quasi (niby) konstytucyjne. Quasi bo nie są przyjmowane przez państwa członkowskie w formie traktatów, ale ich ranga ich znaczenie skutkuje tym, że można je przyrównać właśnie do takiego prawa niby konstytucyjnego. Te decyzje dotyczą np.:
• - konfiguracji i systemu rotacji prezydencji w Radzie art. 236 TFUE
• - przyszłego składu PE jeśli chodzi o podział miejsc pomiędzy poszczególne kraje członkowskie art. 14 ust. 2 TUE
• - decyzja dotycząca systemu rotacji członków KE pomiędzy poszczególne państwa członkowskie.
Rada Europejska może przyjmować decyzje jeszcze w innych dziedzinach np. RE pełni też funkcję kreacyjną, mianuje swojego przewodniczącego, wskazuje kandydata na przewodniczącego KE, a potem zatwierdza całość składu KE. Rada Europejska mianuje Wysokiego przedstawiciela ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa. W zakresie kompetencji RE mieści się również stosowanie sankcji organizacyjnych wobec państw członkowskich. Zgodnie z art. 7 ust. 2 TUE RE stanowiąc jednomyślnie (nie bierze udział w głosowaniu państwo członkowskie, które narusza te wartości) może na wniosek 1/3 państw członkowskich bądź KE i po uzyskaniu zgody PE stwierdzić poważne i stałe naruszenie przez państwo członkowskie wartości na których opiera się Unia Europejska. To jest przykład tzw. sankcji organizacyjnych. To jest sankcja, która ma charakter polityczny ona wiąże się tylko z napiętnowaniem tego państwa. Jeżeli stwierdzi się już takie naruszanie, to sankcje mogą być już uchwalone przez inny organ tzn. prze Radę UE i sankcje mogą polegać np. na tym, że odbierze się prawo do głosowania w Radzie dla przedstawiciela tego państwa z którego sankcje zostały określone. Rada UE może ustalić także inne sankcje w szczególności np. takie sankcje, które mogłyby mieć charakter finansowy np. zawieszenie pomocy w ramach funduszy strukturalnych.
SPOSOBY PODEJMOWANIA DECYZJI PRZEZ RADĘ EUROPEJSKĄ
Zgodnie z art. 15 TUE – o ile traktaty nie stanowią inaczej Rada Europejska podejmuje decyzje w drodze konsensusu- a więc tak jest co do zasady. Konsensus to nie jest jednomyślność, to znaczy, że istnieją dosyć istotne różnice pomiędzy konsensusem a jednomyślnością. Jednomyślność polega na tym, że zarządzanie jest głosowanie i wtedy państwa są zobowiązane do tego aby wyrazić swoje stanowiska, konsensus natomiast nie wiąże się z koniecznością zarządzenia głosowania, polega na tym, że negocjuje się projekt tak długo aż nikt nie sprzeciwi się temu projektowi w sposób wyraźny, czyli można dyskutować nad projektem tak długo, dopóki wszyscy będą usatysfakcjonowani. Przy jednomyślności mamy tak, że albo projekt jest przyjęty albo odrzucony, natomiast przy podejmowaniu decyzji w drodze konsensusu projekt może być modyfikowany, można go tak zmienić, uzupełnić aby wszystkie kraje były usatysfakcjonowane, jest on elastyczny, może się on wiązać z wielogodzinnymi negocjacjami.
W szczególnych przypadkach Rada Europejska może również podejmować decyzje w innym trybie. I tak np. może podejmować decyzje jednomyślnie albo też może podejmować decyzje kwalifikowaną większością głosów.
Jednomyślnie może podejmować decyzje np. na podstawie art. 14 TUE jedno państwo jeden głos – ta zasada jest tutaj stosowana, natomiast w przypadku kwalifikowanej większości głosów to głosy przelicza się w taki sposób, czyli tak kwalifikowana większość głosów jest oparta na definicji, która znajduje zastosowanie do Rady Unii Europejskiej.

26. Rada – skład, struktura wewnętrzna, kompetencje, zasady podejmowania decyzji (art. 237-243 TFUE).

Wymieniona w art. 13 TUE. Traktaty nazywają tą instytucję krótko – Rada. Jednak sama Rada w 1993 r. podjęła sama decyzję o zmianie nazwy na Rada Unii Europejskiej. Ten organ powstał w 1967 r., podstawą prawną powołania Rady stał się tak zwany traktat o fuzji. Ten traktat połączył 3 Rady, które w tym czasie istniały w trzech różnych wspólnotach europejskich- Europejska Wspólnota Gospodarcza, Euratom, Europejska Wspólnota Węgla i Stali, wtedy każda miała swoją odrębną Radę.
Skład rady- składa się z przedstawicieli państw członkowskich na szczeblu ministerialnym. Muszą być oni upoważnieni do zaciągania zobowiązań w imieniu państwa, które reprezentują oraz do wykonywania prawa głosu. TL wprowadził tutaj pewne zmiany dotyczące składu Rady, w obecnym brzmieniu art. 16 TUE – wprowadzony po TL stanowi, że organ ten czyli Rada może w zależności od przedmiotu obrad, występować w różnych składach. Te różne składy bardzo często nazywa się konfiguracjami. Sam TUE wyraźnie wymienia 2 takie składy. Wymienia bowiem tzw. Radę ds. ogólnych – wymieniona w art. 16 TUE oraz wymienia także Radę ds. zagranicznych. Pozostałe składy Rady określone są w decyzji przyjętej przez Radę ds. ogólnych. I taką decyzję Rada ds. ogólnych przyjęła w dniu 1 grudnia 2009 r. tzn. w pierwszym dniu, w którym wszedł w życie TL .
Ta decyzja Rady ds. ogólnych wymienia jeszcze inne składy przykładowo np. Rada ds. zatrudnienia, polityki społecznej, zdrowia i ochrony konsumentów; rada ds. środowiska; edukacji młodzieży i kultury. W zależności od tego czym się będzie miała Rada zajmować to tym się będzie zajmowała dany rodzaj Rady. Zgodnie z Regulaminem wewnętrznym Rady, państwa członkowskie mają tutaj swobodę w zakresie ustalania kto będzie reprezentował je w poszczególnych składach. To od państw członkowskich zależy, który minister będzie zasiadał np. w Radzie ds. ogólnych, środowiska. Generalnie jest zasada, że w danej radzie zasiada minister, który jest odpowiedzialny w danej dziedzinie, której dotyczy zakres przedmiotowy działalności danego składu.
Wytworzyła się pewna praktyka w Radzie polegająca na tym, że ministrowie mogą być zastępowani przez urzędników niższego szczebla np. sekretarzy stanu. Ta praktyka nie ma swojego potwierdzenia w traktatach. Uznaje się ją jako pewien zwyczaj, a więc praktyka przekształciła się w prawo nabrała wiążącej mocy pod względem prawnym. Może być również tak, że w jednym składzie Rady będzie zasiadało dwóch a nawet trzech ministrów jednego państwa. A więc niekoniecznie musi to być tylko jeden przedstawiciel, może to być kilku przedstawicieli jeżeli jakaś sprawa będzie dotyczyła kompetencji dwóch czy trzech ministrów. Wzrost liczby przedstawicieli danego państwa nie powoduje jednak, że będzie ono miało więcej głosów w Radzie, zawsze ma bowiem państwo tyle samo głosów.
Najważniejszą radą jest Rada ds. ogólnych i w niej zasiadają Ministrowie Spraw Zagranicznych państw członkowskich. Rada ds. Ogólnych ma pewne kompetencje, które określone są w traktatach.
Do kompetencji Rady ds. ogólnych należą:
• - zapewnienie spójności prac pozostałych składów Rady;
• - przygotowywanie posiedzeń Rady Europejskiej;
• - odpowiedzialna jest za ogólną koordynację działań takich jak wieloletnie ramy finansowe, rozszerzenie Unii Europejskiej oraz wszelkich innych spraw powierzonych jej przez Radę Europejską.
Rada ds. Zagranicznych- opracowuje działania zewnętrzne UE na podstawie strategicznych kierunków, które są określone przez Radę Europejską, a także zapewnia spójność działań UE. Ponadto odpowiedzialna jest za prowadzenie całości zewnętrznych działań UE. Wchodzić tu będzie nie tylko wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa ale np. wspólna polityka handlowa, współpraca w zakresie rozwoju i pomocy humanitarnej czy też polityka bezpieczeństwa i obrony. Jeśli chodzi o przewodnictwo, o prezydencję składu rady to wyjątek jest taki, że przewodniczy Wysoki przedstawiciel Unii do spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa on zawsze niezależnie od tego jaki kraj sprawuje prezydencję UE to właśnie tej Radzie ds. zagranicznych przewodniczy zawsze ww. Wysoki przedstawiciel. Jeśli chodzi o zasadę to zgodnie z art. 16 TUE prezydencję składów Rady z wyjątkiem Rady ds. zagranicznych sprawują na zasadzie równej rotacji przedstawiciele państw członkowskich w Radzie na warunkach określonych przez Radę Europejską. Zgodnie z upoważnieniem, które znajduje się w art. 16 ust. 9 TUE Rada Europejska ustaliła, że prezydencję Rady sprawują inaczej grupy określone w ustalonym przedmiot grupy państw składających się z 3 państw, i ta grupa składająca się z 3 państw sprawuje prezydencję przez okres 18 miesięcy (jedno państwo 6 m-cy). Grupy te są tworzone na zasadzie równej rotacji między państwami członkowskimi przy uwzględnieniu ich różnorodności i równowagi geograficznej. W skład grupy 3 państw wchodzą zarówno stare i nowe państwa członkowskie Unii chodzi również o zapewnienie równowagi geograficznej w tym sensie żeby nie doszło do takiej sytuacji, że prezydencja przez dłuższy okres jest sprawowana np. przez państwa Europy Północnej tylko gdzie Europa Południowa Grecja, Włochy, Hiszpania, Portugalia przez dłuższy czas przez kilka tych okresów nie sprawowałyby prezydencji. W praktyce każdy z krajów członkowskich według pewnej z góry określonej rotacji sprawuje to przewodnictwo przez okres 6 miesięcy. Polska sprawowała prezydencję w drugim półroczu 2011r.
Kompetencje kraju przewodniczącego Rady- np.:
• - zwoływanie obrad z własnej inicjatywy albo z inicjatywy Komisji Europejskiej;
• - przygotowywanie prowizorycznego programu każdego ze spotkań Rady;
• - zarządzanie głosowań;
• - podpisywanie aktów prawnych uchwalonych przez Radę- przewodniczący podpisuje;
• - organizuje posiedzenia różnych komitetów i grup roboczych w ramach Rady;
• - odpowiedzialna jest za stosowanie Regulaminu wewnętrznego Rady;
• - odpowiedzialna jest za funkcje reprezentacyjne – reprezentuje bowiem Radę przed Parlamentem Europejskim oraz przed jego komisjami.
Przygotowywanie obrad – w strukturze wewnętrznej Rady funkcjonuje ważny organ pomocniczy tzn. Komitet stałych przedstawicieli. Jest on wymieniony w traktacie art. 16 ust. 7 TUE stanowi bowiem, że Komitet Stałych Przedstawicieli odpowiedzialny jest za przygotowywanie prac Rady. Jest on najczęściej najpowszechniej znany jako COREPER. Członkami jego są ambasadorzy państw członkowskich akredytowani przy UE. W praktyce w Komitecie stałych przedstawicieli zasiadają również zastępcy ambasadorów.
Zadania, rola Komitetów Stałych Przedstawicieli określone w TFUE. Art. 240 TFUE stanowi, że Komitet stałych przedstawicieli jest odpowiedzialny za przygotowywanie pracy Rady i wykonywanie prac przez nią zleconych. I to zostało rozwinięte w Regulaminie Rady. Zgodnie z Regulaminem wewnętrznym, COREPER zapewnia tutaj spójność polityki działań UE i zapewnia przestrzegania zasad legalności, pomocniczości, proporcjonalności oraz uzasadniania aktów prawnych. COREPER zapewnia przestrzeganie przepisów określających kompetencje instytucji, przestrzeganie przepisów budżetowych, może również podejmować pewne decyzje proceduralne np. do kompetencji COREPER należy możliwość podjęcia decyzji o odbyciu posiedzenia Rady w innym miejscu niż Bruksela czy Luksemburg.
Rada posiada również własny organ administracyjny. Rolę takiego organu administracyjnego pełni jej Sekretariat Generalny. Pełni funkcje administracyjne np. przesyłanie dokumentów, przyjmuje uwagi dotyczące zmian porządku obrad, przygotowuje protokoły z posiedzeń Rady. Sekretarz Generalny- może być depozytariuszem umów międzynarodowych zawartych pomiędzy Unią a jednym lub kilkoma państwami trzecimi.
FUNKCJE RADY UE
Rada UE jeśli chodzi o podejmowanie decyzji jest najważniejszą instytucją UE. O znaczeniu Rady stanowi jej skład- są to ministrowie rządów krajów członkowskich, ale rolę jej stanowią też kompetencje jej, które zostały jej powierzone do realizacji. W piśmiennictwie dzieli się te kompetencje na kilka kategorii/ funkcje.
• - pełni funkcję prawodawczą,
• - pełni funkcję kreacyjną,
• - pełni funkcję kontrolną,
• - pełni funkcję wewnątrz organizacyjną,
• - pełni funkcję koordynacyjną,
• - pełni funkcję międzynarodową.

-funkcja prawodawcza- po zmianach TL Parlament Europejski wraz z Radą stanowią prawo UE, zgodnie z art. 16 ust. 1 TUE Rada pełni wspólnie z PE funkcję prawodawczą i budżetową. Rada co do zasady dzieli swoje kompetencje z PE. Najczęściej stosowana jest zwykła procedura prawodawcza. W traktacie jednak można wciąż wskazać takie sytuacje, kiedy Rada może stanowić prawo unijne samodzielnie. Np. art. 31 TFUE dotyczy określania wysokości ceł ze wspólnej taryfie celnej na wniosek Komisji samodzielnie. Rada pełni tę funkcję ale w ramach funkcji prawodawczej nie mieści się możliwość przygotowywania projektów aktów prawnych tzn., że Rada nie posiada prawa inicjatywy ustawodawczej. Czyli może stanowić prawo ale tylko w oparciu o projekty przedstawione przez Komisję Europejską. Traktaty przewidują, że Rada może wystąpić do Komisji Europejskiej z żądaniem, alby przygotowała projekt aktu prawnego, ale KE nie jest z takim żądaniem związana, mówi się o takiej pośredniej inicjatywy ustawodawczej Rady.
-funkcja kreacyjna- ministrowie decydują o obsadzie szeregu ważnych instytucji i organów Unii. Rada samodzielnie mianuje członków Trybunały Obrachunkowego, mianuje członków Komitetu Ekonomiczno- Społecznego, mianuje członków i zastępców tych członków w Komitecie Regionów, przygotowuje również listę osób, które proponuje mianować członkami Komisji Europejskiej. W literaturze podkreśla się również, że ta kompetencja kreacyjna Rady dotyczy również możliwości powiększania wkładu członków w niektórych instytucjach np. działając jednomyślnie może zwiększyć liczbę rzeczników generalnych w Trybunale Sprawiedliwości, Rada kwalifikowaną większością głosów może również zwiększyć liczbę sędziów Sądu ds. Służby Publicznej UE.
-funkcja kontrolna- wykonywana jest przez Radę w nieco ograniczonym zakresie. W zakresie funkcji kontrolnej Rady wskazuje się możliwość kontrolowanie innych instytucji Unii poprzez składanie skarg do Trybunału Sprawiedliwości. Rada może również kontrolować państwa członkowskie w szczególności dotyczy Unii Gospodarczej i Monetarnej w związku z tym Rada ma możliwość uchwalenia zaleceń dotyczących unikania nadmiernego deficytu budżetowego.
-funkcja wewnątrz organizacyjna- związana jest z uchwalaniem Regulaminu wewnętrznego. W ramach funkcji wewnątrz organizacyjnej Rady mieści się bowiem określanie wysokości uposażeń członków instytucji UE. Rada uchwala również statut urzędników UE – to są zasady zatrudniania personelu Unii Europejskiej.
-funkcja międzynarodowa- Występując w stosunkach międzynarodowych Rada upoważnia Komisję Europejską do otwarcia negocjacji prowadzących do zawarcia umów międzynarodowych, umowy nie są negocjowane przez samą Radę, ale przez Komisję Europejską, która działa z upoważnienia i zgodnie z magnatem przyjętym przez Radę. I te umowy negocjowane przez KE mogą by zawierane bądź z państwami trzecimi bądź z innymi organizacjami międzynarodowymi czyli innymi niż np. UE. Rada może również w ramach funkcji międzynarodowej przyjmować wytyczne, uchwalać je, kierowane do Komisji Europejskiej. To są wytyczne dotyczące trybu, sposobu prowadzenia negocjacji w sprawie zawarcia umów międzynarodowych. Rada podejmuje decyzje w sprawie zawarcia umowy, daje ostateczną zgodę na zawarcie umów międzynarodowych, bez zgody Rady żadna umowa międzynarodowa nie może wiązać UE. W niektórych przypadkach, innych umów międzynarodowych np. w takich gdzie wymagana potrzeba podniesienia budżetu UE wymagana jest zgoda Parlamentu Europejskiego, ale tym organem który zawiera ostatecznie umowy jest właśnie Rada.
- funkcja koordynacyjna –art. 16 ust. 1- Rada pełni funkcję określania polityki i koordynacji zgodnie z warunkami przewidzianymi w traktatach. Ta funkcja znajduje zastosowanie w zakresie spraw gospodarczych. Traktaty bowiem mówią o tym, że Rada koordynują ogólną politykę gospodarczą państw członkowskich.
SPOSOBY PODEJMOWANIA DECYZJI PRZEZ RADĘ
Po TL zgodnie z art. 16 ust. 3 – o ile traktaty nie stanowią inaczej Rada stanowi większością kwalifikowaną. A więc tak jest co do zasady.
Pierwszy system- Kwalifikowana większość głosów- może znaleźć także zastosowanie do Rady Europejskiej. Niektóre decyzje bowiem RE podejmuje kwalifikowaną większością głosów. Definicja kwalifikowanej większości głosów – można mówić o kilku etapach/fazach
1 etap- rozpoczął się z dniem wejścia TL- od 1 grudnia 2009r. i trwa do 31 października 2014r. funkcjonuje system kwalifikowanej większości, który działał przed wejściem w życie TL, ten system został uchwalony w Nicei- system nicejski – uzgodniony na szczycie RE w grudniu 2010 r. Ten system nazywany jest często potrójnej większości. Te 3 większości to po pierwsze- większość głosów ważonych- opiera się na tym że każdemu państwu członkowskiemu przyznana jest różna liczba głosów w zależności od liczby mieszkańców danego państwa członkowskiego. Te co mają większą l. mieszkańców mają większą liczbę głosów ważonych. I to są kraje np. Francja, Niemcy, WB, Włochy mają po 29 głosów ważonych. Polska, Hiszpania- 27 głosów ważonych. W sumie 345 głosów ważonych 27 krajów członkowskich. Większość polega na tym, że z tych 345 głosów trzeba wybrać kraje, które w sumie mają co najmniej 255 głosów, żeby decyzje podjąć.
- druga większość mówi, że- akt musi być przyjęty przez większość państw czyli co najmniej 14 państw musi mieć te 255 głosów. 14 państw jest wymagane wtedy kiedy projekt jest uchwalany z inicjatywy Komisji Europejskiej. Tak jest najczęściej, że projekt przygotowuje KE. Jeżeli projekt jest przygotowany nie przez KE to musi to być 2/3 państw członkowskich czyli 18 państw- jeśli z projektem wystąpiłaby np. grupa państw członkowskich. I ten próg 255 głosów musi być także spełniony.
- trzecia większość- może być sprawdzana fakultatywnie, na żądanie któregokolwiek z państw członkowskich, dwie poprzednie są sprawdzane z urzędu. Ta trzecia większość to klauzula weryfikacji demograficznej. Na żądanie któregokolwiek z państw członkowskich można sprawdzić czy te kraje, które głosowały „za” reprezentują co najmniej 62 % ogółu ludności w Unii. Są to mieszkańcy Unii, nie obywatele.
Co roku Rada przyjmuje decyzje, w której określa ilu mieszkańców mają poszczególne kraje członkowskie, ile ma Unia jako całość i proporcjonalnie określa ile procent tych mieszkańców w poszczególnych krajach członkowskich to jest ten odsetek mieszkańców całej UE. Polska w tej chwili ma 7,2 % ogółu populacji UE.
-2 etap- rozpoczyna się z dniem 1 listopada 2014 r. – będzie trwał do 31 marca 2017r. w tym etapie wchodzi nowa definicja większości kwalifikowanej wprowadzona przez TL. Tutaj jest większość podwójna. Musi być po pierwsze liczba głosów, odchodzi się od systemu głosów ważonych. Według TL, każde państwo ma 1 głos.
Pierwszą z większości w nowym systemie lizbońskim jest większość 55 % członków Rady czyli nie mniej niż 15 państw członkowskich biorących udział w głosowaniu.
Druga większość to jest klauzula weryfikacji demograficznej- 65 % ogółu populacji UE, tą klauzule sprawdza się już obligatoryjnie. Traktaty precyzują tutaj też, że mniejszość blokująca musi obejmować co najmniej 4 członków Rady. Mogło by się również zdarzyć tak, że 3 członków Rady ( Niemcy, Francja, WB) mogłyby blokować każdą decyzję bo mają w sumie więcej niż 35 % ludności i ten drugi próg nie byłby spełniony. Stąd też traktaty precyzują, że mniejszość blokująca musi obejmować co najmniej 4 kraje. Cechą tego etapu jest to, że na żądanie któregokolwiek państwa będzie mogło być głosowanie przeprowadzone zgodnie z procedurą nicejską.
- od 1 kwietnia 2017r. wchodzą zasady głosowania wprowadzone przez TL, nie będzie już można wracać do systemu nicejskiego. Pomimo tego, że teoretycznie powinna znajdować zastosowanie ta podwójna większość czyli 16 państw i 65 % ludności to system ten od 1 kwietnia 2017r. komplikuje nieco deklaracja nr 7 do TL, którą przyjęto ze względu na w trakcie zabiegu Polski. Ta deklaracja zawiera projekt decyzji Rady, która weszła w życie w dniu wejścia w życie TL czyli 1 grudnia 2009r. i zgodnie z tą decyzją- jeżeli od 1 kwietnia 2017r. członkowie Rady reprezentujący co najmniej 55 % ludności lub co najmniej 55% liczby państw członkowskich niezbędnych do utworzenia mniejszości blokującej zgłoszą swój sprzeciw wobec przyjęcia aktu prawnego większością kwalifikowaną to kwestia ta trafi pod obrady Rady. ( inaczej: jeżeli zbierze się ponad połowa mniejszości blokującej- mniejszość blokująca to według nowego systemu tj. 36 % liczby ludności; w Lizbonie ustalono, że decyzja zapadnie jeżeli zbierze się 55 % państw i 65 % ludności Unii, mniejszość blokująca wynosi albo 46 % państw albo 36 % populacji. Czyli jeżeli zbierze się grupka państw, które w sumie mają 36 % ludności to wtedy jest zablokowana, i decyzja nie zapada. Ale Polska walczyła o to, żeby wprowadzić jakieś zabezpieczenia dla krajów średnich, i uzgodniono, że jeżeli zbierze się 55 % mniejszości blokującej czyli w sumie jeżeli zbierze się gdzieś około 19 % ludności ogółu populacji to wtedy akt wróci do Rady i będzie ponownie dyskutowany, nie powoduje to, że będzie odrzucony. Rada czyni wszystko aby osiągnąć zadowalające rozwiązanie wątpliwości podniesionych przez te państwa.
Drugi system podejmowania decyzji w Radzie to jest : jednomyślność. W początkach działania wspólnoty było stosowane co do zasady. Teraz trudno by było osiągnąć jednomyślność w gronie 27 państw członkowskich, wcześniej było tylko 6. Jednak są jeszcze w traktatach takie dziedziny, które wymagają jednomyślnej zgody. Tutaj można wskazać takie sprawy jak:
• - uchwalenie środków mających na celu zwalczeniu dyskryminacji – art. 19 TFUE wymaga jednomyślnej zgody wszystkich krajów;
• - uchwalanie przepisów dotyczących uzupełniania praw wynikających z posiadania obywatelstwa UE - wymaga jednomyślnej zgody wszystkich krajów;
• - w sprawach podatkowych- harmonizacja podatków obrotowych, akcyzy i innych podatków pośrednich;
• - utworzenie prokuratury europejskiej.
Jeśli jakieś państwo wstrzyma się od udziału w głosowaniu to nie stoi to na przeszkodzie podjęcia uchwały.
Trzeci system tj. zwykła większość głosów. Znajduje zastosowanie w sprawach proceduralnych. Zwykłą większością głosów jest uchwalany Regulamin wewnętrzny Rady. Np. uchwalenie porządku obrad Rady. Dla zwykłej większości głosów, każde państwo posiada jeden głos. Rada stanowi większością członków wchodzących w jej skład.
Czwarty system tj. system, który właściwie dotyczy jednej tylko sprawy, przewidziany jest w art. 7 TUE i przystosowany do tej większości Rada może stwierdzić istnienie wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez państwo członkowskie wartości na których oparta jest Unia. To jest większością 4/5 członków Rady.

27. Komisja – skład, struktura wewnętrzna, kompetencje (art. 244-250 TFUE).

Skład: zgodnie z 1 art. 17 ust. 4 w okresie pomiędzy wejściem w życie TL tzn. 1 grudnia 2009r. a 31 października 2014r. w skład Komisji Europejskiej wchodzi jeden obywatel każdego państwa członkowskiego. Według art. 17 ust. 4 od 1 listopada 2014 r. liczba członków Komisji będzie się równała 2/3 państw członkowskich. Czyli do 18 członków. Traktat w tym art. 17 ust. 4 stanowi jednak, że RE może jednomyślnie zdecydować o zmianie tego składu. Mówi się, że RE podejmie taką decyzję by zostało tak jak było czyli 27 członków. Kadencja KE trwa 5 lat.
Tryb wyboru członków Komisji: zmieniony nieco przez TL. On obejmuje kilka etapów.
Wymagania na członków- Traktat mówi tylko, że członkowie komisji wybierani są ze względu na ich ogólne kwalifikacje i zaangażowanie w sprawy europejskie. Traktaty podkreślają również bardzo ważny element – niezależność członków KE mówiąc, że niezależność kandydatów nie może budzić żadnych wątpliwości
Ta procedura wyboru obejmuje kilku etapów.
1 etap- Rada Europejska kwalifikowaną większością głosów przedstawia PE kandydata na funkcję przewodniczącego Komisji Europejskiej. Kandydat na przewodniczącego musi mieć:
• - kwalifikowaną większość w Radzie E. Czyli poparcie większości szefów rządów państw członkowskich;
• - poparcie w Parlamencie Europejskim bo taki poparty kandydat musi zostać wybrany przez Parlament większością głosów jego członków. Jeżeli nie uzyska takiej większości to RE musi w terminie 1 miesiąca przedstawić kolejnego kandydata. Jeżeli zostanie wybrany to Przewodniczący PE informuje o tym Radę, zwraca się tutaj do Rady, nie Rady Europejskiej, o to aby Rada przedstawiła listę kandydatów pozostałych kandydatów na członków KE.
2 etap- Rada działając w porozumieniu z wybranym przez PE przewodniczącym przyjmuje listę pozostałych osób, które proponuje mianować członkami Komisji Europejskiej. Przewodniczący ma wpływ na to kto będzie zasiadał w KE i może wyrazić sprzeciw. Kandydaci na członków Komisji przedstawiani są przez poszczególne państwa członkowskie, przez rządy poszczególnych państw członkowskich. Parlament przesłuchuje kandydatów na członków KE tu jest podstawa Regulamin wewnętrzny PE i odpowiednie właściwe komisje PE przesłuchują kandydatów na członków KE pod względem ich kompetencji ogólnych, zaangażowania w problematykę europejską, a także pod kątem tej niezależności. I po przesłuchaniach w PE, przewodniczący KE, a także pozostali komisarze są zatwierdzani w jednym głosowaniu przez PE- czyli zatwierdzenie przez Parlament Europejski. Zatem Parlament nie może odrzucić jakiegoś konkretnego kandydata, może jedynie wyrazić sprzeciw co do całego składu KE.
3 etap- po zatwierdzeniu przez PE członkowie KE są mianowani przez Radę Europejską. Rada Europejska działa tutaj kwalifikowaną większością głosów.
Wysoki przedstawiciel do spraw polityki zagranicznej i bezpieczeństwa jest mianowany w szczególnym trybie jest mianowany przez Radę Europejską.
Kadencja trwa 5 lat, mandat jest odnawialny, można pełnić tą funkcję przez kilka kadencji. Rada Europejska wraz z PE mianują członków KE, ale nie mogą ich odwołać, to świadczy o dosyć daleko idącej niezależności członków KE. Organem, który może odwołać w całości wszystkich komisarzy jest PE, który ma możliwość uchwalenia wotum nieufności wobec KE i uchwalając to wotum nieufności odwołuje cały skład KE. Jedyną inną możliwością odwołania indywidualnego Komisarza jest możliwe jest w specjalnym uchwalonym prawomocnym wyroku komisarza …Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, stwierdza, że członek Komisji przestał spełniać kryteria, warunki umożliwiające pełnienie tego stanowiska. Członkowie mają zakaz przyjmowania jakichkolwiek instrukcji zarówno od rządów państw członkowskich jak również innej instytucji UE, bądź innych podmiotów- ma to zapewnić niezależność w pełnieniu swoich funkcji. Traktaty nakładają ten obowiązek również na państwa członkowskie – p. członkowskie mają zakaz udzielania jakichkolwiek instrukcji komisarzom. Komisarze mają ponadto zakaz podejmowania jakichkolwiek dodatkowych zajęć, jakiegokolwiek dodatkowego zatrudnienia. Członkowie Komisji mają obowiązek rozważnego przyjmowania korzyści po zakończeniu swojej działalności w KE. Niezależność członków KE podkreśla także fakt posiadania pewnego zestawu posiadania przywilejów i immunitetów. W szczególności posiadają immunitet jurysdykcyjny ma charakter funkcjonalny ponieważ dotyczy czynności służbowych działań, których dokonuje w związku z pełnieniem swoich funkcji, immunitet jurysdykcyjny obejmuje również słowa wypowiedziane i napisane przez komisarzy w trakcie pełnienia kadencji, pełnienia funkcji w Komisji Europejskiej, a także po zaprzestaniu pełnienia funkcji w KE.
Struktura wewnętrzna w KE.
Ona może być rozpatrywana w dwóch aspektach. Po pierwsze możemy mówić o KE jako instytucji składającej się z 27 członków, a po drugie pamiętać należy, że komisja jest również takim organem administracyjnym, który zatrudnia około 30 tys. osób.
Komisja jako instytucja unijna.
Począwszy od stopniowo od Traktatu Amsterdamskiego z 1999r., a następnie Traktatu z Nicei z 2003r. zaczęły się w tej jednolitej strukturze KE tworzyć pewne wyłomy. W tej chwili struktura KE obejmuje jej przewodniczącego i pozostałych członków KE. Stopniowo przewodniczący KE nabył szczególną pozycję w jej składzie. Po TL przewodniczący jest osobą, która zajmuje szczególną pozycje o tym świadczy szczególny tryb powołania komisji. Tylko Przewodniczący wskazywany jest osobowo przez Radę Europejską kwalifikowaną większością głosów, i konkretnie zatwierdzany jest przez PE.
Przewodniczący posiada też szczególne kompetencje.
• - określa wytyczne w ramach, których Komisja wykonuje swoje zadania;
• - posiada kompetencje związane z podziałem zadań pomiędzy poszczególnych Komisarzy;
• - sprawuje polityczne kierownictwo nad działaniami Komisji;
• - może zażądać od Komisarza aby ten podał się do dymisji;
• - mianuje wiceprzewodniczących Komisji spośród ich grona (już nie potrzebuje zgody);
• - ustala porządek pierwszeństwa wśród członków Komisji;
• - może spośród Komisarzy powoływać pewne grupy Komisarzy, określa ich skład, zakres uprawnień i zasady funkcjonowania;
W strukturze KE można również wyróżnić stanowisko Wysokiego Przedstawiciela ds. Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. To jest jeden z członków Komisji, który na mocy Traktatów jest jednym z jej wiceprzewodniczących. Czyli nie jest on powoływany przez Przewodniczącego Komisji, ale na mocy traktatów pełni funkcję jednego z wiceprzewodniczących KE. On również jest powoływany w dosyć szczególnym trybie. Jest on powoływany przez Radę Europejską i po wejściu TL jako jedyny członek KE może być przez Radę Europejską odwołany ze swojego stanowiska. Wysoki Przedstawiciel ds. Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa jest przewodniczącym Rady ds. Zagranicznych. On także stoi na czele, jest szefem, przewodniczy Europejskiej Służby działań zewnętrznych. Europejska Służba działań Zewnętrznych została wprowadzona przez TL, prowadzi działalność operacyjną, rozpoczęła swoją działalność od 1 stycznia 2011r.
Pozostali komisarze- ich rola jest taka sama, nie można tutaj wskazać odrębności w ich statusie, pozycji.
W ramach struktury KE można również wyróżnić Gabinety Komisarzy- są to zespoły najbliższych współpracowników poszczególnych Komisarzy. Każdy członek KE ma prawo do zatrudnienia takiego gabinetu osób, którzy służą mu pomocą w takich bieżących sprawach. Przewodniczący KE ma prawo do zatrudnienia 7 takich osób w Gabinecie, a pozostali Komisarze mają prawo do zatrudnienia 5 takich osób najbliższych współpracowników.
Struktura Komisji jako organu administracyjnego.
Można tutaj wymienić stanowisko Sekretarza Generalnego Komisji Europejskiej. Zgodnie z Regulaminem wewnętrznym KE zadania Sekretarza Generalnego obejmują m.in. wspieranie Przewodniczącego KE, ustanawianie niezbędnej koordynacji służb KE, czuwanie nad merytoryczną jakością przedkładanych Komisji dokumentów.
Pozostałe służby administracyjne KE podzielone są na tzw. Dyrekcje Generalne oraz służby im równoważne. Istota tego podziału polega na tym, że Dyrekcje Generalne mają taki charakter sektorowy, zajmują się określonym sektorem np. Dyrekcja Generalna, która zajmuje się rolnictwem i rybołówstwem czy DG polityki regionalnej, natomiast służby równoważne Dyrekcjom Generalnym mają charakter bardziej horyzontalny, w ich ramach można wyróżnić służby płacowe, prawne, zajmujące się personelem i administracją.
W szczególnych przypadkach Regulamin wewnętrzny KE pozwala również tworzyć Komisji takie struktury, które będą przeznaczone do realizacji specyficznych. Komisja musi później określić ich zakres odpowiedzialności, a także metody działania, funkcjonowania.
TRYB PODEJMOWANIA DECYZJI KOMISJI EUROPEJSKIEJ
Regulamin Wewnętrzny Komisji określa kilka sposobów, trybów podejmowania decyzji.
• - po pierwsze KE podejmuje decyzje w drodze procedury ustnej- wtedy decyzje podejmowane są na posiedzeniu KE;
• - po drugie w drodze procedury pisemnej;
• - w drodze procedury uprawnienia;
• - w drodze procedury delegacji uprawnień.
Procedura ustna- art. 8 Regulaminu wewnętrznego KE, decyzje w tym trybie podejmowane są na wniosek jednego lub kilku członków komisji. Głosowanie odbywa się na wniosek jednego z członków większością określoną w Traktacie. Głosowanie dotyczy wyjściowego projektu aktu zmodyfikowanego przez Komisarza odpowiedzialnego za daną inicjatywę.
Procedura pisemna- art. 12 Regulaminu wewnętrznego KE, polega na tym, że członkowie komisji mogą zaaprobować projekt aktu przedstawione przez jednego lub kilku członków KE w drodze procedury pisemnej, pod warunkiem, że wcześniej ten projekt zostanie zatwierdzony przez służbę prawną KE. Projekt aktu, do którego żaden z Komisarzy nie zgłosi ani nie podtrzyma wniosku jego zawieszenia przed upływem wyznaczonego terminu uznaje się wtedy za przyjęty przez KE.
Procedura uprawnienia- art. 13 Regulaminu wewnętrznego KE- polega na tym, że Komisja może upoważnić jednego lub kilku swoich członków do podejmowania w jej imieniu decyzji w zakresie zarządzania tych środków administracyjnych. Środki te mogą być przyjmowane z zastrzeżeniem zasady odpowiedzialności zbiorowej KE oraz zastrzeżeniem przestrzegania wszelkich zakładanych przez tą zasadę odpowiedzialności ograniczeń i warunków.
Procedura delegacji uprawnień- art. 14 Regulaminu wewnętrznego KE, polega na tym, że Komisja może przekazać uprawnienia do kierowania projektów aktów prawnych Dyrektorom Generalnym i szefom służb, którzy są odpowiedzialni za ten zakres z racji kompetencji Komisji. Skutkiem tego Dyrektorzy Generalni Komisji mogą przyjmować projekty w imieniu Komisji. To delegowanie uprawnień nie powoduje, że Komisja jest odpowiedzialna za dany projekt, zasada odpowiedzialności jest tutaj zachowana musi być również przestrzegane to zastrzeżenie dotyczące wykonywania przez Komisję wszelkich nakładanych na nią ograniczeń i warunków.
FUNKCJE I ZADANIA KE
Zadania KE zostały określone w art. 17 ust. 1 TFUE przepis ten zmienia w pewnym zakresie dotychczasowy zakres kompetencji powierzonych Komisji do realizacji do wykonywania. Zadania te wynikają także z innych postanowień traktatu, które te zadania określają bardziej szczegółowo. Można zatem powiedzieć, że Komisja wspiera taki ogólny interes UE, podejmuje w tym celu niezbędne inicjatywy, a także czuwa nad stosowaniem prawa UE pod kontrolą także Trybunału Sprawiedliwości. Do tych zadań należy również czuwanie nad wykonaniem budżetu, a także zarządzanie programami unijnymi, ponadto Komisja pełni funkcje koordynacyjne, wykonawcze i zarządzające.
-funkcja kontrolna- wynika bezpośrednio z art. 17 ust. 1 TFUE przepis ten stwierdza, że KE czuwa nad stosowaniem traktatów i środków przyjętych przez instytucje na ich podstawie. Ponadto Komisja nadzoruje stosowanie prawa UE pod kontrolą Trybunału Sprawiedliwości UE. W związku z tym wykonywaniem tej funkcji kontrolnej Komisja nadzoruje państwa członkowskie ale także inne instytucje i organy Unii, a także podmioty prawa krajowego. I takim najważniejszym instrumentem, który Komisja wykorzystuje po to aby kontrolować państwa członkowskie wykonując swoje zobowiązania wynikające z prawa UE jest instytucja tzw. skargi na naruszenie prawa. Ta skarga to jest jeden z typów, który może wnosić KE do TS UE i jest ona wnoszona przeciwko państwom członkowskim, kiedy państwa naruszają obowiązek związany z realizacją wykonywania prawa UE. W momencie kiedy KE kontroluje inne instytucje, to Komisja posiada możliwość drugiego rodzaju skargi do TS UE, a mianowicie może wnieść skargę o stwierdzenie nieważności aktów wydanych przez inne instytucje UE. KE kontroluje funkcjonowanie instytucji jest skarga na zaniechanie działania przez instytucje. Jest dosyć szczególnym trybem, też dotyczy instytucji, Komisja wnosi przeciwko Radzie i PE bądź innym instytucjom skargę do TS UE po to żeby instytucje nie uchwaliły jakiegoś aktu, do którego uchwalenia były zobowiązane. To jest dosyć powszechna praktyka w UE, że państwa członkowskie przekazują na instytucje jakieś inne kompetencje jednocześnie ustalają termin, w którym te kompetencje powinny być wykonane. W przypadku kiedy te instytucje w jakimś zakreślonym terminie tego nie uchwalą, Komisja ma obowiązek wzniesienia przeciwko nim skargi do TS UE. Komisja również kontroluje przestrzeganie prawa UE przez podmioty prawa krajowego. Ta sytuacja ma miejsce m.in. w postępowaniach dotyczących stosowania unijnego prawa konkurencji. Komisja Europejska nie wnosi tutaj skargi do TS, ale ma możliwość bezpośredniego samodzielnego nałożenia na nie sankcji, które mają charakter finansowy. Taki podmiot może się odwołać do Trybunału Sprawiedliwości. Komisja uzyskuje informacje poprzez skargi jednego na drugiego, ale może też podjąć działania z własnej inicjatywy. Źródłem informacji mogą być też petycje jakie obywatele UE kierują do PE, i PE informuje KE o takich sytuacjach, które jego zdania dotyczą naruszenia prawa UE.

-funkcja prawodawcza- związana jest z tym, że KE bierze udział w procesie stanowienia prawa UE, ten udział polega na tym, że co do zasady KE posiada prawo inicjatywy ustawodawczej, przygotowuje projekty prawa UE. Przysługuje jej niemal wyłączne prawo inicjatywy ustawodawczej. W praktyce kiedy niemal we wszystkich przypadkach kiedy Rada działająca wraz z PE stanowią jakiś akt prawny to instytucje przyjmują ten akt z inicjatywy KE. Takim drugim elementem, w którym widoczna jest wykonywana przez KE funkcja prawodawcza jest samodzielne stanowienie prawa. To samodzielne stanowienie prawa może występować w dwóch takich odmianach, ponieważ z jednej strony Komisja może stanowić prawo w sytuacji kiedy podstawy do tego wynikają na niej bezpośrednio z traktatów. Np. art. 106 TFUE umożliwia Komisji przyjmowania decyzji kierowanych do państw członkowskich w dziedzinie przedsiębiorstw publicznych. Druga grupa przepisów prawnych, które Komisja może stanowić to są przepisy stanowione w oparciu o kompetencje delegowane. One przekazywane są KE przez Radę, bądź Radę działającą wraz z PE.
- funkcja wykonawcza i zarządzająca- w doktrynie mówi się o funkcji administracyjnej. Wiążą się z prowadzeniem bieżącej polityki Unii. Komisja jest tutaj takim organem o charakterze wykonawczym, który na bieżąco wyznaczy politykę UE. Te funkcje wiążą się przede wszystkim z wykonywaniem budżetu UE. Komisja jest takim reprezentantem Unii, przedstawicielem, który reprezentuje UE zarówno w obrocie krajowym jak i międzynarodowym.
-funkcja międzynarodowa- polega na tym, że Komisja z jednej strony reprezentuje Unię w stosunkach zewnętrznych z pewnym wyjątkiem ponieważ wyjątkiem jest tutaj wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa. Może reprezentować w wspólnej polityce handlowej. W ramach funkcji międzynarodowej Komisja negocjuje umowy międzynarodowe. Komisja nie może z własnej inicjatywy podjąć negocjacji, musi ona posiadać upoważnienie udzielone jej przez Radę czyli tzw. mandat negocjacyjny. On określa w jakim zakresie Komisja może udzielać koncesji tej drugiej stronie, państwu czy innej instytucji. Komisja negocjuje te umowy pod nadzorem Rady.

klaudia · Administrator

28. Europejski Bank Centralny – skład, kompetencje (art. 282-284 TFUE).

Powstał 1 czerwca 1998r. Podstawa powołania stał się istniejący wcześniej Europejski Instytut Walutowy, powstał na jego bazie. Działał jako organ autonomiczny Wspólnot w tym znaczeniu, że Dysponował w swojej działalności autonomią. Pierwotnie Funkcjonował jako organ Wspólnot a nie jako Instytucja. Dopiero od 1 lutego 2003r. EBC jest instytucją.

Jego podstawy prawne najważniejsze - Traktat o Unii Europejski przepis art. 13 TUE, kolejnym z Traktatów- art. 127, 133,( regulują funkcjonowanie i zadania EBC) 282, 283( dotyczą aspektów instytucjonalnychTFUE.) Jest szczególną instytucją gdyż jego podstawy prawne jest określone są w statucie, który dołączony jest do protokołów. Wyjątkowa instytucja posiadająca własny statut. Jest to statut o randze Traktatowej. Protokół nr 4. Zgodnie z Art. 282 TFUE, EBC i krajowe banki centralne wszystkich państw członkowskich stanowią europejski system banków centralnych.

Działalność EBC w innym kontekście:

Eurosystem- obejmuje EBC i banki centralne tych państw członkowskich, których walutą jest euro. EBC i banki centralne państw członkowskich Mają za zadnie prowadzenie polityki pieniężnej Unii, więc nie jest to wyłącza kompetencja EBC.
O szczególnej pozycji EBC, autonomii, świadczy to że EBC na podstawie statutu posiada odrębną od UE osobowość prawną która ma wymiar prawa międzynarodowego i prawa krajowego.
Ma możliwość zawierania umów, porozumień międzynarodowych, występuje w obrocie prawnym w państwach członkowskich dzięki wymiarowy krajowemu. Zgodnie ze statutem EBC w każdym p. członkowskim EBC posiada zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych o najszerszym zakresie przyznanym przez ustawodawstwo krajowe osobom prawnym.

Struktura wewnętrzna EBC

Wymienić można 3 organy:
 - Rada Prezesów EBC
 - Zarząd EBC
 - Rada Ogólna

Rada Prezesów- organ wewnętrzny, tworzą go: członkowie zarządu EBC i prezesi banków centralnych tych państw członkowskich, których walutą jest euro. Każdy członek rady prezesów ma w niej jeden głos, niezależnie od tego jak wielka jest gospodarka, nie ma systemu głosów ważonych.
Zadania:
Uchwalenie wytycznych oraz podejmowanie decyzji niezbędnych do zapewnienia wykonania zadań powierzonych EBC. W szczególności obejmuje to ustalanie polityki pieniężnej Unii w ramach tego włącznie chodzi tu też o to że określa wysokość podstawowych stóp procentowych i określanie wielkości rezerw jakie poszczególne kraje muszą utrzymywać w Europejskim systemie banków centralnych.

Zarząd EBC- składa się z prezesa, wiceprezesa i 4 innych członków. Po TL wszyscy członkowie zarządu mianowani są przez radę Europejska większością kwalifikowaną. Rada europejska mianuje na zalecenie Rady i po uzyskaniu opinii PE. Kadencja zarządu – 8 lat. Nie jest ona odnawialna. Kandydaci muszą spełniać pewne kryteria, muszą mieć doświadczenie w dziedzinie finansów bądź bankowości. Osoby o uznanym autorytecie w dziedzinie bankowości czy pieniądza. To Główny organ wykonawczy EBC w związku z tym realizuje politykę pieniężną Unii zgodnie z wytycznymi i zaleceniami Rady Prezesów EBC. W ramach swoich kompetencji może również udzielać niezbędnych instrukcji Krajowym Bankom Centralnym. Zadanie- przygotowanie posiedzeń Prezesów EBC.
Siedziba EBC- Frankfurt

Rada Ogólna- obejmuje Prezesa Zarządu EBC, wiceprezesa EBC, prezesi Krajowych Banków Centralnych wszystkich państw członkowskich Unii. Ma kompetencje o charakterze doradczym, współdziała z zarządem w wykonywaniu funkcji doradczych, ponadto zbiera informacje statystyczne w zakresie interesującym do działania EBC, prowadzi działalność sprawozdawczą, uchwala warunki zatrudnienia członków personelu EBC. Co do zasady pozostałe instytucje mają ten sam regulamin pracowniczy, odrębność w EBC ponieważ członkowskie personelu mają odrębne podstawy zatrudnienia.

Kompetencje, zadania EBC
 Posiada wyłączne prawo do upoważniania do emisji Euro.
 funkcja konsultacyjna- EBC jest konsultowany w sprawie każdego projektu aktu unii który dotyczy jego kompetencji.
 Definiowanie i urzeczywistnianie polityki pieniężnej UE
 Utrzymywanie i zarządzanie oficjalnymi rezerwami państw członkowskich
 Popieranie należytego funkcjonowania systemów płatniczych
 EBC może również samodzielnie stanowić prawo w zakresie zadań mu powierzonych może uchwalać rozporządzenia podejmować decyzje, oraz wydawać zalecenia i opinie. ( to nie jest ogólna kompetencja do stanowienia prawa)
 Decyzje mogą dotyczyć---- na mocy decyzji nakładać grzywny lub stosować okresowe sankcje wobec przedsiębiorstw.

29. Trybunał Obrachunkowy – skład, struktura wewnętrzna, kompetencje (art. 285-287 TFUE).

Nazywany również jako Trybunał Audytorów, Biegłych Rewidentów. Jest to organ kontroli finansowej w UE, a decyzja o jego utworzeniu zapadła w 1975 r. jako jeden z elementów traktatów budżetowych. Po wejściu w życie traktatu budżetowego i po procesie organizacji rozpoczął działalność w 1977r. Wcześniej działał jako organ więc nie był instytucją. Traktat z Maastricht w 1993r wszedł w życie i Trybunał Obrachunkowy zaczął funkcjonować jako instytucja.
Po zmianach TL TO składa się z jednego przedstawiciela z każdego państwa członkowskiego. Kandydaci na członków TO muszą spełniać pewne kryteria- wymóg doświadczenia nabyte w instytucjach zajmujących się kontrolą zewnętrzną, jest możliwość wyłącznie tego jeśli kandydat posiada szczególne kwalifikacje do piastowania tego stanowiska. Wymóg niezależności kandydatów, co szczególnie podkreślają to traktaty nie może budzić żadnych wątpliwości, ponieważ jest to działanie w interesie UE.

Kadencja członków trwa 6 lat mianuje ich Rada działając kwalifikowaną większością głosów po przeprowadzeniu konsultacji z PE. Traktaty nakładają na członków TO obowiązek zachowania niezależności nie mogą przyjmować instrukcji od państw członkowskich. Zobowiązani są do tego by nie podejmować żadnej działalności zawodowej. Obowiązek zachowania uczciwości i roztropności przy przyjmowaniu stanowisk i korzyści po upływie członkowstwa w TO.
Funkcje kończą się gdy upływa kadencja a także w przypadku śmierci, rezygnacji lub złożenie z urzędu na mocy wyroku Trybunału Sprawiedliwości- prawomocnym wyrokiem gdy członek przestał spełniać kryteria na członka TO to może go usunąć.

Struktura Wewnętrzna

 -kolegium składa się z 27 członków
 -zatrudnia kontrolerów, urzędników

W jego strukturze można wskazać:

Prezes TO- jeden z jego członków , który wybierany jest z ich grona na mocy art. 286 u.2. kadencja jego trwa 3 lata.
Kompetencje Prezesa- wykonuje funkcje reprezentacyjne TO w stosunkach z innymi instytucjami, a także w stosunkach z organami kontrolnymi państw członkowskich.
Wykonuje funkcje dotyczące porządku obrad i pracy, mianuje pełnomocników postępowaniach przed TS.

Sekretarz Generalny- nie jest wybierany z grona członków ale przez nich wybierany, stoi na czele administracji trybunału.
Mianuje nowych urzędników, zawiera kontrakty z innymi pracownikami, kieruje sekretariatem TO.

Grupy audytowe- tworzone spośród członków TO. Istnieje 5 grup audytowyc wg regulaminu. Są to grupy członków wyspecjalizowane w określonej dziedzinie np. regionalna- zajmująca się polityką regionalną.

Kompetencje TO

 -organ kontrolny finansów, bada rachunki wszystkich dochodów i wydatków UE, funkcja kontrolna opiera na 2 aspektach -kontrola zgodności z prawem rachunków a także gospodarność właściwego zarządzania finansami Unii Europejskiej.
 Rezultaty kontroli dokonywanych przez TO publikowane są w sprawozdaniu rocznym po zakończeniu roku obrachunkowego, podstawowy efekt pracy TO.W dzienniku urzędowym UE. Może też publikować sprawozdania specjalne- specyficzne wydatki i dochody.
 -Trybunał pełni funkcję opiniodawczą w procesie ustawodawczym. Art. 287 TFUE mówi, że TO może wydawać opinie co do projektów aktów które mają skutki finansowe. One nie są wiążące dla Rady.

30. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TS UE)– podstawy prawne funkcjonowania, struktura wewnętrzna, skład.

Podstawy prawne TS jako instytucji są bardzo zróżnicowane. Funkcjonowanie TS jako instytucji jest uregulowane przez przepisy zawarte w Traktatach m.in. TUE i TFUE. Ponadto ważną podstawą prawną jest statut TS. Ma on formę prawną, forma prawna jest to protokoł nr 3. Każdy z organów sądowniczych ma własny regulamin postępowania. Taki ma sam organ- TS. Członkowie organów sądowniczych korzystają z przywilejów i immunitetów na podstawie protokołu w sprawie przywilejów i immunitetów UE o randze pierwotnego prawa UE.

Trybunał sprawiedliwości powstał w 1957 r. –ten TS jako organ, powołany na podstawie konwencji o niektórych wspólnych instytucjach wspólnot europejskich, podpisanej 25 marca 1957 wraz z traktatem utworzenie europejskiej wspólnoty gospodarczej i Euratom.
W 1986r. podpisano jednolity akt europejski, i na jego podstawie postanowiono o utworzeniu przy TS sądu I instancji, który miał mieć charakter pomocniczy, by przejąć niektóre rodzaje skarg.
1989r. sąd I instancji rozpoczął swoją działalność.
1995r. poszerzenie UE o nowe kraje członkowskie, kolejne zwiększenie zakresu kompetencji Unii, czyli przez to więcej spraw trafiało do Sądu I instancji i TS. Postanowiono, że przy sądzie I instancji dodatkowo utworzy się nowy organ pomocniczy. Wprowadził go traktat z Nicei. Powołano Sąd Wyspecjalizowany, w praktyce powołano tylko jeden- sąd do spraw służby publicznej powołany w październiku 2004r., on rozpoczął działanie przy sądzie I instancji.TL wprowadził pewne zmiany w nazewnictwie Sąd I instancji- teraz nazywa się Sąd! A sąd wyspecjalizowany tworzą instytucję TS UE.

SKŁAD ORGANÓW TS UE

W Skład TS jako organu, wchodzi jeden sędzia z każdego państwa członkowskiego. Traktaty nic nie mówią o obywatelstwie. Prof. Safian- reprezentant Polski.

Cechą charakterystyczną jest to że sędziowie TS są wspierani przez Rzeczników Generalnych. Jest ich 8. Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Hiszpania, Włochy, mają po jednym stałym RZG, pozostałych trzech się wymienia. Deklaracja nr 38 – TS może wystąpić o powołanie dodatkowych 3 rzeczników na co Rada musi wyrazić zgodę jednomyślnie, wtedy Polska dzięki temu będzie miała jednego stałego Rzecznika Generalnego.
Kandydaci na sędziów muszą spełniać pewne warunki- mogą być powołani spośród osób które gwarantują niezależność, osoby które spełniają warunki w swoim państwie umożliwiające sprawowanie najwyższych stanowisk sądowniczych lub są specjalistami o najwyższej randze prawa. Mogą to być osoby, które nie posiadają doświadczenia w sądach, nie sądziły ale mają kwalifikacje. Te wymagania zbliżone są do tych, które stawiane są na stanowiska sędziów w innych międzynarodowych sądach. Nie mogą podejmować żadnej innej działalności zarobkowej i niezarobkowej, ale może ich z tego zwolnić Rada działając jednomyślnie.

Mianowanie sędziów i rzeczników generalnych TS.

Procedura wyjątkowa - mianowani za wspólnym porozumieniem państw członkowskich, kadencja 6 lat.

TL wprowadził nowy obowiązek na kandydatów na sędziów. Kandydatów na sędziów należy konsultować ze specjalnym komitetem, który składa się z 7 osobistości wybranych spośród byłych członków sądu i krajowych sądów najwyższych. Przesłuchania są tajne. Co 3 lata częściowa wymiana członków TS na przemian 13,14 członków, nie może być tak, że wszyscy członkowi byli nowi. Kadencja może kończyć się z upływem czasu, rezygnacja, śmierć przymusowe złożenie urzędu-wyrok TS. Rzecznicy Generalni muszą się z tym zgodzić że nie spełnia warunków już.

Sędziowie i Rzecznicy korzystają z immunitetu jurysdykcyjny w trakcie sprawowania urzędu i po jego zakończeniu w odniesieniu do wszelkich działań podejmowanych w trakcie podejmowania czynności w związku z pełnieniem funkcji.
Można uchylić taki immunitet przez TS obradującym w pełnym składzie.

Struktura wewnętrzna

Prezes- przewodniczący na okres 3 lat ze swojego grona. Pełni funkcję reprezentacyjną, nadzorowanie administracji, przewodniczenie na obradach i posiedzeniach.

Rzecznicy Generalni ( towarzyszą sędzią)- zadania- podstawowym zadaniem jest publiczne przedstawianie w sposób zupełnie bezstronny i niezależny uzasadnionych wniosków w sprawach w których zgodnie ze statutem TS wymagają jego zaangażowania. Rzecznik przedstawia wtedy swoje wnioski i opinie na ostatnim posiedzeniu, po wysłuchaniu stron w postępowaniu – te wnioski nazywane są opinią RZG zawierają przegląd istotnych faktów dla sprawy, odnoszą się do żądań stron, przybliżają przepisy, wyraża pogląd jak dana sprawa powinna być rozstrzygnięta. Ta opinia nie jest wiążąca sędziów. W większości wypadków wyrok jest zgodny z sugestiami RG.

Sekretariat na czele z Kanclerzem/Sekretarzem- art.253 TFUE Trybunał mianuje swojego Sekretarza i określa jego status. To nie jest zwykły sekretarz jak w sądzie krajowym, jest wymieniony w traktacie, bierze udział w obradach TS, nosi togę, zasiada w ławach sędziowskim i towarzyszy prezesowi TS podczas wizyt ceremonialnych.

Podział na izby w ramach TS:

Składają się z 3 lub 5 członków, wielka izba- 13 sędziów- powoływana wtedy gdy pastwo członkowskie lub instytucja tego zażąda.
Pełny Skład- 27 członków- wniesienie skargi w sprawie pozbawienie prawa do emerytury członka komisji, zwolnienie ze stanowiska członka TO, zwolnienie Rzecznika praw obywatelskich UE.

SĄD-( drugi organ sądowniczy) powołany na podstawie przepisów jednolitego aktu europejskiego. 1 listopad 1989 zaczął działać praktycznie.
Liczba sędziów- precyzyjnie określa ja statut. W skład sądu wchodzi co najmniej jeden sędzia z każdego państwa członkowskiego, statut TS UE może powiększyć tą liczbę sędziów. Obecnie jest ich 27. Wymagania na członków podobne do członków TS. Obowiązek niezależności, zakaz przyjmowania instrukcji itp. Wybierani spośród osób mogących zajmować wysokie stanowiska sądowe. Doświadczenie zawodowe tutaj jest już ważne.

Tryb mianowania- taki sam jak sędziowie TS jako organu. Mianowani za wspólnym porozumieniem rządów państw członkowskich. Kandydaci na sędziów sądu również są konsultowani ze specjalnym komitetem składającym się z wybitnych osobistości.
W sądzie nie ma rzeczników generalnych. Reszta podobnie jak u TS ( podział na izby) Statut TS UE przewiduje że działalność sądu może być wspierana przez sędziego który będzie wykonywał obowiązki, działania RZG.

Sądy wyspecjalizowane- do rozpatrywania i załatwiania skarg określonego rodzaju wniesionych w specyficznych obszarach.

Po zmianach wprowadzonych przez TL - sądy tworzone przez Parlament i Radę zgodnie ze zwykłą procedurą prawodawczą na wniosek Komisji i po konsultacji z TS, albo na wniosek TS po konsultacji z Komisją.
Art. 257 TFUE- stwierdza, że Sądy Wyspecjalizowane są tworzone na podstawie rozporządzeń i one określają zasady jego organizacji, zakres przyznanej mu właściwości a także skład. Członkowie sądów mianowani są w innym trybie. Art. 257 TFUE mianowani jednomyślnie przez Radę.
Kandydaci tez muszą spełnić pewne kryteria, członkowie są mianowani spośród osób o niekwestionowanej zależności które mogą zajmować stanowiska sądowe. Od ich wyroków mogą być wnoszone odwołania do sądu, ale w zwykłym toku instancji nie ma już apelacji do TS.
Odwołanie ograniczone jest przede wszystkim do kwestii prawnych, ewentualnie faktycznych ale musi to być wyraźne określone w rozporządzeniu które stanowi podstawę do utworzeniu takiego sądu wyspecjalizowanego. Jak na razie działa tylko jeden SW.

Ustanowiony sąd wyspecjalizowany sąd do spraw służby publicznej UE. Zakres jego właściwości- do rozpoznawania w I instancji sporów pomiędzy Unią a jego pracownikami i urzędnikami. Skład tego sądu- 7 osób. Na okres 6 lat. Do statutu TS dodany pewny załącznik stanowi że kandydaci na sądów do spraw służby publicznej są konsultowani przez specjalny komitet (czy prawników o uznanej kompetencji) on wydaje opinię czy dany kandydat jest właściwy do pełnienia tej funkcji.
Sąd ds. służby publicznej nie ma własnej administracji, wspierany przez administrację sądu i TS.
Od orzeczenia sądu ds. służby publicznej przysługuje odwołanie w terminie 2 miesięcy- do sądu I instancji.
Kolejnym sądem wyspecjalizowanym-zaawansowane prace- będzie sąd ds. patentowych.

klaudia · Administrator

31. Strony postępowania przed TS UE.

Zagadnienie stron, które mogą brać udział w postępowaniu- strony, interwenienci, adwokacji lub radcy prawni którzy są pełnomocnikami.

Stroną- może być skarżący i pozwana instytucja, bądź instytucje jednocześnie, organy lub jednostki organizacyjne ue albo państwa członkowskie
Organy lub jedn. Organizacyjne np. agencje i agendy ue, Europejski Bank Inwestycyjny.
Strony będące instytucjami UE lub -państwami członkowskimi- je reprezentuje ustanawiany dla każdej sprawy pełnomocnik, w razie potrzeby ten pełnomocnik może być wspierany przez adwokata, radcę prawnego.

Interwenienci- zgodnie ze statutem są to podmioty które złożyły wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu w terminie 6 tyg. Od opublikowania ogłoszenia w dzienniku urzędowym unii, które dotyczyło wpływu skargi wszczynającej postępowanie.
Prawo interwencji przysługuje p. członkowskim i instytucjom UE. Przysługuje bez ograniczeń, ze względu na przedmiot.
Prawo interwencji przysługuje każdemu organowi i jednostce organizacyjnej UE która uzasadni swój interes w rozstrzygnięciu sprawy. Podobnie jest z osobami fizycznymi lub prawnej- każdej pod względem jeżeli uzasadni swój interes prawny. Wniosek w sprawie interwencji zawiera poparcie jednej ze stron, postępowanie ma charakter uboczny, nie wychodzimy dalej niż to co twierdzi dana strona. Nie mogą podejmować Interwencji w sporach pomiędzy pan stawami członkowski i państwami a instytucjami, nawet jeżeli uzasadnią interes prawny.

Adwokaci i radcy- reprezentują strony postępowania i interwenientów. Reprezentują strony nie będące państwa członkowskie i instytucje. Tylko osoby prawne i fizyczne.
Osoby adwokaci i radcy prawni- rozumiani według państwa z którego pochodzi. Dopuszcza się też tych z poza Unii ale należących do Europejskiego Obszaru gospodarczego.
Za adwokatów i radców prawnych uznaje się również nauczyciele akademickich którym prawo państwo członkowskiego daje uprawnienie do reprezentowania strony przed sądem.

32. Postępowanie przed TS UE (procedura pisemna, procedura ustna).

Procedura postępowania

Składa się z 3 części:
 -pisemna
 -ustna

Celem procedury pisemnej wszczynanej skargą jest zdefiniowanie przedmiotu sporu. Skarga powinna określać przedmiot sporu zwięzłe przedstawienie zarzutów i żądań podmiotu wnoszącego skargę. Przeprowadza się tu czynności dowodowe. Końcowy rezultat to ustalenie stanu faktycznego i prawnego i przygotowanie materiału do podjęcia procedury ustnej.

Jeżeli procedura dotyczy stwierdzenie nieważności aktu UE to trzeba dołączyć kopię tego aktu. Jeśli bezczynności – to trzeba to udowodnić.

Pozwany- w terminie jednego miesiąca udziela odpowiedzi. Strony mogą złożyć również replikę( prawo powóda) oraz duplikę- prawo pozwanego. Strony w toku postępowania nie mogę podnosić nowych zarzutów, chyba że podstawą ujawnią się w toku.
Prezes TS wyznacza izbę, która rozpatrzy sprawę, wyznacza sędziego sprawozdawcę i datę wstępnego sprawozdania.
TS orzeka o środkach dowodowych- np. zeznania świadków, oględziny.

Po przeprowadzeniu dowodowego jest procedura ustna- czyli w toku rozprawy. Strony nie mogą osobiście zwracać się do TS. Mogą tylko pełnomocnicy, adwokaci, radcy prawni.
Rzecznik Generalny potem składa swoją opinię. Po jego wysłuchaniu Prezes zamyka procedurę ustną. Wyrok zapada na rozprawie niejawnej i jest ogłaszany publicznie, Wyroki są wiążące od daty ogłoszenia i obligatoryjnie są zaopatrzone w uzasadnienie.

Istnieje różnica co do sygnowania wyroków, każdy ma odrębne zasady sygnatur. TS = literka C od Cort SĄD = T, Sąd ds. służby publicznej F? Co pozwala rozpoznać który organ wydał wyrok. W ramach wyroków wydawanych przez TS i sąd mogą występować modyfikacje – jeżeli wyrok wydawany w wyniku odwołania wniesionego od Decyzji org sądowniczego niżej rangi to wtedy kończy go literka P.

mikaku

Czy ktoś wie dlaczego w zakładce egzaminy na stronie WPIA są podane dwa pierwsze terminy ? 16.06 oraz 01.07 ? Termin jest do wyboru?

Sonrisa

tak do wyboru idziesz albo 16 albo 1 Smile

z tym ze ten 16 nie wiem czy nie zmieni sie na 17;) trzeba obserwowac na stronie

jura

dzięki Klaudia Smile

)))))