Notatki wykłady 20-21 lutego

Teos_2.0 · Wysłany: Wto 4:39, 02 Mar 2010 Temat postu: Notatki wykłady 20-21 lutego

Instytucje Europejskie (wykłady 20-21.02.2010)

Instytucje Europejskie - organizacje międzynarodowe działające w Europie

organizacje międzynarodowe - zrzeszenia państw lub innych osób prawnych (najczęściej krajowych związków państw lub stowarzyszeń) lub fizycznych z różnych krajów, powołane do życia dla realizacji zadań statutowych

podział om względem kryterium członkostwa
- organizacje rządowe (governmental organisation) - tworzone przez państwa (aktualnie ponad 5600 GO)
- organizacje pozarządowe (non-governmental organisation) - tworzone przez osoby prawne, fizyczne z różnych państw; działają na podstawie prawa wewnętrznego, np. Międzynarodowa Unia na Rzecz Ochrony Przyrody i Zasobów Naturalnych (około 25-28 tysięcy NGO)

status konsultacyjny - możliwość uczestnictwa NGO w pracach GO
ONZ, Rada Europy (przyznanie statusu uczestniczącego NGO)

--------------------------------

1867 - użycie terminu „organizacja międzynarodowa” przez Lorimera
po II WŚ - utrwalenie terminu om

czasami termin „instytucja” wykorzystywany jest jako synonim organów organizacji międzynarodowej (np. Instytucje Europejskie w UE)

przepisy prawa międzynarodowego nie zawierają jednej, powszechnej definicji om, podobnie w przepisach prawa wewnętrznego (np. Polska)

--------------------------------

hierarchia prawa w Polsce:
Konstytucja
umowy międzynarodowe ratyfikowane za zgodą wyrażoną w ustawie
prawo organizacji międzynarodowych
ustawy
rozporządzenia z mocą ustawy
umowy międzynarodowe ratyfikowane bez zgody wyrażonej w ustawie
rozporządzenia
akty prawa miejscowego

--------------------------------

organizacje międzynarodowe stanowią formy współpracy między państwami oparte na porozumieniach międzynarodowych tworzących co najmniej jeden organ posiadający autonomię działania, utworzone na podstawie prawa międzynarodwego
- porozumienie międzynarodowe - najczęściej umowa międzynarodowa
(OBWE - porozumieniem międzynarodowym było wspólne oświadczenie woli państw na konferencji w Budapeszcie)
- różne nazwy umów (statut, karta, konstytucja, pakt, układ)
- zazwyczaj umowy wielostronne (wyjątek - początkowo Holenderska Unia Językowa - tylko Holandia i Belgia)
- zjawisko tworzenia om przez om (rzadko, np. Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju)
- z reguły uzyskują podmiotowość prawną (domniemanie) najczęściej o charakterze wtórnym - nadana przez państwa
- co najmniej 1 stały organ posiadający samodzielne kompetencje ( możliwość składania samodzielnych oświadczeń woli)
- powinna być utworzona oparciu o przepisy prawa międzynarodowego (za wyjątkiem organizacji pozarządowych - działają na podstawie prawa miejscowego ze względu na siedzibę)

--------------------------------

Klasyfikacje organizacji międzynarodowych

I kryterium ściślejszej współpracy:
- organizacje uniwersalne (powszechne) - każdy może przystąpić
- organizacje zamknięte (np. regionalne) - przystąpić mogą tylko spełniający dane kryteria (np. geograficzne, gospodarcze, etniczne)
skład zróżnicowany powoduje niewielkie zaufanie członków do organizacji
skład ograniczony - duże zaufanie

II zakres celów organizacji:
- organizacje o celach ogólnych
- organizacje wyspecjalizowane (funkcjonalne) - mają wyraźnie określone cele

III zakres kompetencji przekazanych na organizację międzynarodową przez państwa członkowskie:

- organizacje koordynacyjne (międzyrządowe)
niewielki zakres (nie wykonują władzy wobec państw członkowskich)
decyzje podejmowane jednomyślnie
jeżeli istnieją organy parlamentarne, z reguły mają charakter wyłącznie doradczy

- organizacje ponadnarodowe (federacyjne)
szeroki zakres władzy wobec państw członkowskich
możliwość podejmowania decyzji wiążących państwa członkowskie
decyzje nie są umowami (!) nie ma możliwości odwołania
niezależność organów od państw członkowskich przejawia się przez:
- obsadzenie składu niektórych organów przez osobami niebędące przedstawicielami (Komisja Europejska)
- wybór członków organu nawet bez udziału i wpływu państw członkowskich (Parlament Europejski)
- możliwość podejmowania decyzji wiążących mieszkańców państw członkowskich (przyznanie praw, nałożenie obowiązków) - nie wynika z przepisu traktatowego, ale z orzecznictwa!!!
- kompetencje do wykonywania dcyzji nawet przy braku współpracy państw członkowskich (obowiązek implementacji; nadzór; nie można żądać wygaśnięcia przy naruszeniu), np. rozbudowany system sankcji w prawie unijnym
- zakres autonomii finansowej uniezależniający ich działalność od państw członkowskich (w organizacjach koordynacyjnych zazwyczaj występują składki uzależniające organy finansowo), „system zasobów własnych” w UE (na przykład potrącenia od podatku VAT)

--------------------------------

Rada Europy
Londyn, maj 1949r. - statut RE
przesłanki integracji po II WŚ:
- chęć odbudowy pozycji gospodarczej i politycznej Europy
- obawa przed ZSRR i komunizmem
- problem Niemiec (konieczność sprawowania kontroli)

podział w oparciu o suwerenność
- organizacje o charakterze koordynacyjnym (Rada Europy)
- organizacje o charakterze ponadnarodowym (wspólnoty - EWG, EWWiS, Euratom -> UE)

pierwotnie 10 krajów
obecnie 47 państw (głównie przez rozpad bloku wschodniego)
Polska należy od listopada 1991 r.

warunki członkostwa
- państwo europejskie, które uznaje zasadę praworządności oraz zasadę, że wszystkie osoby pozostające pod jurysdykcją korzystają z praw człowieka i podstawowych wolności (kraj będący w stanie przyjąć i wykonać zadania Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności)

(w tym miejscu opuściłem sobotni wykład, więc proszę o uzupełnienie Wink

)

--------------------------------

Sekretariat Rady Europy
- Sekretarz Generalny wybierany przez organy parlamentarne

--------------------------------

Organy pozastatutowe

I Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych Europy (decyzja statutowa 1994r.)

- wzorowany na Zgromadzeniu Parlamentarnym
- członkowie:
-- osoby pochodzące z bezpośrednich wyborów przedstawicieli władz lokalnych lub regionalnych
-- urzędnicy bezpośrednio odpowiedzialni p[rzed organami pochodzącymi z bezpośrednich wyborów
-- muszą reprezentować różne typy i siły polityczne krajów
- Izba Władz Lokalnych i Izba Regionów (własny przewodniczący i biuro na 2 lata dla każdej z Izb)

Cele:
- zapewnienie władzom lokalnym i regionalnym uczestnictwa w tworzeniu jedności Europy
- zapewnienie udziału w pracach Rady Europy
- wspieranie demokracji lokalnej i regionalnej
- umacnianie współpracy transgranicznej
- rozwój miast i wsi (kultura, edukacja, ochrona zdrowia, ochrona środowiska...)

II Europejski Trybunał Praw Człowieka

art. 1 RE „osiągnięcie większej jedności między jej członkami”
instrumenty realizacji celów - konwencje przyjmowane przez ministrów i ratyfikowane przez kraje członkowskie (dotychczas 207 konwencji)

Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (listopad 1950r. Rzym; wejście w życie od IX 1953r.)
- wcielanie praw i wolności Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ z 1948r.

część materialna - katalog praw i wolności
część proceduralna - system kontroli przestrzegania praw i wolności

- możliwość składania skarg indywidualnych
- 15 protokołów dodatkowych
- dla jednostek podlegających jurysdykcji państw stron!
- koncepcja ekstraterytorialna

art. 2 prawo do życia (wąskie wyjątki: kara śmierci - zakazana w PD nr 6 z 1963r.)
- w czasie wojny i zagrożenia wojennego (PD nr 13 - bezwzględny zakaz - brak ratyfikacji przez Polskę)
- dotyczy także aborcji (linia orzecznictwa)
- ETPC ogranicza ochronę płodu ze względu na ochronę życia i zdrowia matki
art. 3 zakaz niehumanitarnego traktowania (bezwzględny zakaz tortur)
- zakaz niewolnictwa i pracy przymusowej
art. 5 wolność i bezpieczeństwo osobiste
wolność - od zatrzymania lub aresztowania
- tryb ustalany przez prawo (spełnienie odpowiednich przesłanek)
- prawo do rzetelnego procesu sądowego (w sprawach cywilnych, karnych...)
- „zasada rządów prawa”
- rozpatrzenie w rozsądnym terminie
- państwo nie może tłumaczyć się trudną sytuacją gospodarczą
art. 6 ust. 2 zasada domniemania niewinności
prawo do informacji o zarzutach
prawo do obrony
prawo do obrońcy
zasada podobnej broni
pomoc tłumacza
poszanowanie życia prywatnego, rodzinnego, korespondencji
prawo do małżeństwa
wolność myśli, sumienia, wyznania - pluralizm
zachowanie niezależności w sferze duchowej (możliwa ingerencja przy ochronie moralności i bezpieczeństwa publicznego)
prawo swobody wypowiedzi (warunek społeczeństwa demokratycznego; może być ograniczone w interesie bezpieczeństwa publicznego, państwa, zachowania integralności terytorialnej)
prawo do zgromadzania się i stowarzyszania
prawo do skutecznego środka odwoławczego
art. 14 zakaz dyskryminacji
prawo do poszanowania mienia
prawo do nauki
prawo do wolnych wyborów

ETPC
- sprawy międzypaństwowe (każde z państw może wnieść skargę, jeśli uważa, że postanowienia konwencji lub protokołów zostały naruszone)
- skargi indywidualne (każda osoba, organizacja pozarządowa, grupa jednostek uważająca, że została ofiarą naruszenia przez państwo-stronę postanowień konwencji lub protokołów)

warunki dopuszczalności skargi indywidualnej (warunki konieczne)
- wyłącznie osoba bezpośrednio poszkodowana (lub inna, jeśli poszkodowany nie korzysta z praw)
- wyczerpanie wszystkich prawnych środków odwoławczych prawa krajowego (w normalnej instancji)
- tylko w ciągu 6 m-cy od podjęcia ostatecznej decyzji w sprawie
- skarga nie może być anonimowa
- skarżący nie nadużywa prawa do skargi
- Trybunał nie rozpatruje spraw identycznych jak rozstrzygnięte lub poddanych innym międzynarodowym procedurom rozstrzygania
- skarga musi dotyczyć konkretnych praw i wolności konwencji

sędzia sprawozdawca (bada przesłanki dopuszczalności) -> (1 lub 2)
1. komitet trzech sędziów (protokół nr 14 - jeden sędzia) - może skreślić skargę lub przekazać do izby
2. izba siedmiu sędziów - może skreślić skargę, może stwierdzić niedopuszczalność, może przekazać do Wielkiej Izby (17 sędziów)

- strony mają możliwość odwołania do Wielkiej Izby
- z reguły wyrok odszkodowawczy

--------------------------------

Powstanie i rozwój Unii Europejskiej

model współpracy ponadnarodowej

IV 1951r. - traktat o utworzeniu EWWiS (pierwsza organizacja ponadnarodowa), Paryż
- stworzenie wspólnego rynku węgla i stali
- pierwotnie Francja, Niemcy, Włochy, Beneluks
- ustanawiał kilka organów (niektóre o charakterze ponadnarodowym)
- tzw. „Wysoka Władza” (organ decyzyjny niezależny), „Wspólne Zgromadzenie” (funkcja opiniodawcza), „Specjalna Rada Ministrów” (uchwałodawcza, przedstawiciele rządów), „Trybunał Sprawiedliwości” (funkcja sądownicza)

III 1957r. - traktaty rzymskie (EWG, Euratom - sektor materiałów nuklearnych) weszły w życie od 1 I 1958r.
- gospodarczy fundament pod przyszłą federację Europejską

1958-1968 okres do utworzenia unii celnej i wprowadzenia wspólnej taryfy celnej

1969-1986 okres do podpisania jednolitego Aktu Europeskiego
gwałtowny rozwój wspólnoty:
- instytucjonalny - (Rada Europejska) zwiększenie roli Parlamentu Europejskiego 1976r.; bezpośrednie wybory w 1979r. (410 posłów); 1975r. Trybunał Obrachunkowy
- integracyjny - unia gospodarczo-walutowa; (I kryzys naftowy)
- horyzontalny (terytorialny) - 1973r. Wielka Brytania, Irlandia, Dania (Norwegia opowiedziała się przeciwko w referendum krajowym); 1981r. Grecja; 1986r. Hiszpania, Portugalia; 1995r. Szwecja, Finlandia, Austria (Norwegia kolejny raz przeciwko w referendum krajowym); 2004r. 10 krajów (m.in. Polska); 2007r. Bułgaria, Rumunia

--------------------------------

Niestety o procesowaniu się doktora Zielińskiego, jego skargach do Europejskiego Trybunału i innych anegdotkach nie wynotowałem... nie mogłem ze śmiechu Laughing

klaudia · Administrator

Uzupełnienie Smile

- państwo które jest w stanie przyjąć i wykonać zobowiązanie europejskiej konwencji ochrony praw człowieka.

Decyzje o członkostwie podejmuje komitet ministrów występując z zaproszeniem do kandydata. Kraj ratyfikuje/przyjmuje statut RE. Statut przewiduje możliwość zawieszenia kraju w prawach członkowskich i wezwanie do wystąpienia z organizacji w przypadku poważnego naruszenia warunków w RE. Jeżeli nei wystąpi to stwierdzi to komitet ministrów.

Struktura wewnętrzna Rady Europy

1. Komitet ministrów
2. Zgromadzenie parlamentarne
3. Sekretariat

Są to organy statutowe!

Pozostałe organy (niestatutowe)

1. Kongres władz lokalnych i regionalnych
2. Europejski Trybunał praw człowieka

Komitet ministrów – najważniejszy organ decyzji RE, działa w imieniu RE. Każe państwo członkowskie posiada swojego przedstawiciela, powinien nim być minister spraw zagranicznych, mogą mieć zastępców też powinien nim być członek rządu. Każde państwo ma 1 głos.
Przedmiotem obrad są sprawy wniesione przez kraje lub zlecone przez zgromadzenie parlamentarne. Wnioski mogą przybierać formę zaleceń dla rządów.
Podejmuje decyzje dotyczące funkcjonowania org. (np. finansowe) Wykonuje też funkcje kontrolne , czuwa nad przestrzeganiem konwencji przyjętych.

Zgromadzenie parlamentarne – Nie posiada kompetencji decyzyjnych. Ogran o charakterze deliberującym- może omawiać wszelkie kwestie wchodzące w zakres RE. Może tez przyjmować zalecenia kierowane do państw członkowskich.

Skład: przedstawiciele poszczególnych członków (obywatele)
Od 1951 wybierani przez parlament narodowy z grona parlamentarzystów. Każdy kraj ma prawo do wyboru liczby członków proporcjonalnie do liczby mieszkańców, najwięcej 18, najmniej 2 . Polska ma 12.
Członkowie głosują indywidualnie, nie mogą przyjmować instrukcji, nie podlegają odpowiedzialności, odwoływani są tylko przez organ mianujący. Nie zasiadają w grupach narodowych a wg kolejności alfabetycznej nazwisk.
Omawia na sesji sprawy wynikające z celów i kompetencji RE które sami uznają za wskazane lub przekazane przez komitet ministrów, może uchwalać niezobowiązujące zalecenia.
Wykonuje funkcję kreacyjną- wpływa na skład innych organów, mianuje sekretarza generalnego RE i siedziów Europ. Tryb. Praw człowieka.

Gość · Wysłany: Wto 12:24, 02 Mar 2010 Temat postu:

Wielkie dzięki wam:D

Magda · Wysłany: Wto 14:52, 02 Mar 2010 Temat postu:

Dziękujemy!!

gosia0586 · Wysłany: Nie 10:23, 28 Mar 2010 Temat postu:

Czy ktoś może posiada notatki z 6 marca i mógłby udostępnić Smile

Iwa · Kociak... ^^

Hej

mam prośbę czy mógłby mi ktoś wysłać na maila zeskanowane strony 31-49 z książki " prawo unii europejskiej"? byłabym bardzo wdzięczna Wink

[link widoczny dla zalogowanych]

Agnieszka ;)

też bym prosiła o te strony [link widoczny dla zalogowanych] Very Happy